آیا یلدا واقعا بلندترین شب سال است؟



یکی از ویژگی‌های ایرانیان باستان برگزاری جشن‌های متعدد در اوقات مختلف سال است که تقریباً همگی آنها در پیوند با پدیده‌های طبیعی هستند و به همین دلیل بر مبنای تقویم خورشیدی مشخص می‌شدند. در گاهشماری تقویمی ایران باستان هرروز از ماه دارای نام خاص خود بود و هر بار که نام ماه و نام روز با هم منطبق می‌شد، جشنی بدین مناسبت برپا می‌شد. علاوه بر این جشن‌های ماهیانه، آیین‌هایی دیگری نیز در طول سال برگزار می‌شد که از آن میان، آیین شب یلدا هنوز هم در میان ایرانیان گرامی داشته می‌شود.

یلدا، واژه‌ای سریانی به معنای تولد است و آیین یلدا ریشه در یکی از آیین‌های ایران باستان یعنی میتراییسم یا پرستش مهر دارد و جالب این‌جاست که بر مبنای علمی و نجومی بنا شده است. مهرپرستان شب یلدا را شب تولد ایزد مهر، میترا می‎‎پنداشتند و به همین دلیل این شب را جشن می‎گرفتند. گفته شده که در این شب میترا (ایزد خورشید) از دل سنگی درون غاری به دنیا آمد. تندیس میترا معمولاً در حال قربانی کردن گاو نر ترسیم شده است.

شب یلدا آخرین شب پاییز و بلندترین شب سال است و مردمان باستان، این شب را بسیار شوم و نامبارک می‌دانستند؛ از این رو تا سپیده‌دم بیدار می‌مانند و در کنار یکدیگر، خود را سرگرم می‌کردند تا اندوه غیبت خورشید و تاریکی و سردی، روحیه آنان را تضعیف نکند.

از یلدا به عنوان «شب چله» نیز یاد می‌کنند، چرا که چهل روز پس از آن، دهم بهمن، جشن سده برگزار می‌شود. ایرانیان در این شب با فراهم آوردن خوراکی‌های گوناگون تا بامداد به انتظار دیدار نخستین پرتوهای خورشید بیدار می‌نشستند. روز یکم دی ( خرم‌روز یا خور روز یا روز خورشید) از گرامی‌ترین روزهای ایرانیان و یکی از جشن‌های آیین زرتشتی بوده است.

هرمان هیرت، زبان‌شناس بزرگ آلمانی معتقد است که دِی- به معنای روز در انگلیسی- به این دلیل بر این ماه ایرانی گذارده شده که ماه تولد دوباره خورشید است.

آیین پرستش مهر پس از حمله اسکندر به ایران، همراه با سربازان یونانی به اروپا برده شد و به طور گسترده‌ای در اروپا مورد توجه قرار گرفت، طوری‌که در سده‌های سوم و چهارم میلادی به اوج خود رسید. باید توجه داشت که طبق نظر محققین، جشن میلاد مسیح (ع) که در قرن چهارم میلادی به روز ۲۵ دسامبر تثبیت شد، در اصل جشن ظهور مهر بوده است.

دلایل نجومی شب یلدا
محور دوران وضعی زمین نسبت به صفحه دورانش به دور خورشید کج است، یعنی آنکه محور دوران زمین بر صفحه گردش زمین به دور خورشید عمود نیست بلکه از حالت قائم به اندازه ۲۳٫۵ درجه انحراف دارد و در همان حالی‌که زمین به دور خودش می‌چرخد، به دور خورشید نیز گردش می‌کند.

برای ما که بر روی زمین قرار داریم، این‌طور به نظر می‌رسد که خورشید در حرکتی سالیانه در آسمان جابه‌جا می‌شود. به مسیر حرکت ظاهری خورشید در زمینه آسمان در مدت یک سال خورشیدی، دایرة‌البروج گفته می‌شود. ناظر زمینی این‌طور تصور می‌کند که خورشید روی دایره‌البروج مسیری را از بین صورت‌های فلکی مختلف طی می‌کند. در واقع حرکت خورشید در دایرة‌البروج ناشی از حرکت سالیانه زمین به دور خورشید است. مشابه این پدیده در حرکت روزانه زمین نیز اتفاق می‌افتد و به دلیل حرکت غرب به شرق زمین، به نظر می‌رسد که خورشید و ستارگان در طی شبانه‌روز از شرق به غرب جابه‌جا می‌شوند.

از آن‌جایی‌که صفحه چرخش مدار زمین حول خورشید بر استوای زمین منطبق نیست و با آن زاویه‌ای حدود ۲۳٫۵ درجه می‌سازد، استوای سماوی که امتداد استوای زمین در فضا است نیز با دایرة‌البروج هم‌صفحه نیست و زاویه ۵/۲۳ درجه می‌سازد. برای ما که بر روی زمین زندگی می‌کنیم، همین زاویه عامل پدید آمدن فصول است.

استوای سماوی و دایرة‌البروج یکدیگر را در دو نقطه قطع می‌کنند که به آنها نقاط اعتدالین گفته می‌شود. در روز اول بهار که اعتدال بهاری است، خورشید دقیقاً در شرق طلوع می‌کند؛ اما هر چه به انتهای فصل بهار نزدیک می‌شویم، فاصله خورشید از استوای سماوی بیشتر می‌شود و نه تنها طول روز (فاصله بین طلوع تا غروب خورشید) بیشتر می‌شود، که محل طلوع خورشید کمی به سمت شمال تغییر می‌کند. هرچه عرض جغرافیایی بیشتر باشد، این جابجایی نیز بیشتر است.

این رویداد در اول تیرماه که انقلاب تابستانی است، به اوج می‌رسد و نه‌تنها طول روز به بیشترین مقدار خود در نیم‌کره شمالی می‌رسد، که خورشید از شمال‌شرقی‌ترین حالت ممکن طلوع می‌کند و در شمال‌غربی‌ترین حالت ممکن غروب می‌کند. پس از آن، خورشید آرام‌آرام به استوای سماوی نزدیک‌تر می‌شود تا در اول مهرماه به اعتدال پاییزی برسد و روی استوای سماوی قرار بگیرد. اول مهر هم مانند اول فروردین، خورشید دقیقا از شرق طلوع می‌کند، دقیقا در غرب غروب می‌کند و طول روز هم ۱۲ ساعت است.

پس از اعتدال پاییزی، خورشید به جنوب استوای سماوی می‌رود و برای ساکنین نیمکره شمالی، روزها کوتاه‌تر می‌شود. بنابراین خورشید مدت کمتری در آسمان قرار دارد. محل طلوع خورشید هر روز بیشتر به سمت جنوب منحرف می‌شود و طول روز کاهش مییابد. این وضعیت در اول دی ماه که انقلاب زمستانی است، به اوج خود می‌رسد: خورشید از جنوب‌شرقی‌ترین حالت ممکن طلوع می‌کند، در جنوب‌غربی‌ترین حالت ممکن غروب می‌کند و طول روز هم به کمترین مقدار خود می‌رسد. در ظهر اول دی، ارتفاع خورشید در آسمان به کمترین مقدار خود می‌رسد که این مقدار در شهر تهران به ۳۰٫۵ درجه است و در دیگر شهرهای ایران می‌توان مقدارش را از رابطه «عرض‌جغرافیایی - ۶۶٫۵» بدست آورد.

در چنین شرایطی، زمین کمترین مقدار نور و گرما را از خورشید دریافت می‌کند و این بهترین مناسبت برای آغاز زمستان در نیمکره شمالی است. هم‌چنین از آن‌جا که خورشید کوتاه‌ترین مسیر ممکن را بر فراز افق طی می‌کند، دقیقاً در شب انقلاب زمستانی یعنی آخرین شب پاییز که ایرانیان از چند هزار سال پیش آن را می شناختند و شب یلدا نام نهادند، طول شب (فاصله غروب امروز تا طلوع خورشید در روز بعد) به بیشترین مقدار خود می‌رسد.

طول شب یلدا در مناطق مختلف کره زمین متفاوت است. انقلاب زمستانی امسال در ساعت ۳:۰۸ بامداد اول دی‌ماه اتفاق خواهد افتاد. در تهران این مقدار حدود ۱۴ ساعت و ۱۷ دقیقه است و هر چه به شهرهای شمالی (با عرض جغرافیایی بالاتر) برویم، مقدار آن افزایش می‌یابد. در ایران بیشترین طول شب یلدا در شمال غرب و شهرهایی مانند ماکو در آذربایجان غربی و پارس‌آباد (در شمال استان اردبیل) با ۱۴ ساعت و ۳۹ دقیقه اتفاق می‌افتد.

طبیعی است شهرهای شمالی کره زمین بخصوص در اسکاندیناوی مانند هلسینکی و استکهلم با شب‌های طولانی‌تر از ۱۸ ساعت، شب یلدای طولانی‌تری را سپری خواهند کرد. در مقابل، هرچه به استوا نزدیک‌تر شویم، طول شب یلدا کوتاه‌تر می‌شود تا جایی‌که در خود استوا، این مقدار به ۱۲ ساعت می‌رسد. استوا، تنها جایی از زمین است که طول شب و روز در هر زمان از سال برابر ۱۲ ساعت است.

اگر از استوا به نیم‌کره جنوبی برویم، اوضاع دقیقا برعکس می‌شود. اول دی در نیم‌کره شمالی که مقارن با انقلاب زمستانی است، در نیم‌کره جنوبی متناظر با اول تابستان و طولانی‌ترین روز سال است. هرچه عرض جغرافیایی جنوبی‌تری بگیرید، طول روز طولانی‌تر خواهد شد، تا جایی‌که از عرض جغرافیایی ۶۶٫۵ درجه جنوبی تا قطب جنوب، خورشید تمام شبانه‌روز را بر فراز افق سپری خواهد کرد و روز طولانی قطبی اتفاق خواهد افتاد.



چند دقیقه با دانستنی ها

آمپول ضد بارداری استخوان‌ها را سست می‌کند اعلام برترینهای سیرتعالی مرکزکیفیتهای برتر بیماریهای غیرواگیر عامل60درصدمرگها تولید داروی مقابله با آنفولانزاوسرماخوردگی حشرات چگونه مسیرخودراپیدامی کنند؟ زمان برگزاری آزمون مهندسی حرفه‌ای

هیولاهایی که با ما زندگی می‌کنند!



عکاس علمی مشهوری با استفاده از میکروسکوپ الکترونی مجموعه تصاویری از هیولاهای خانگی به ثبت رسانده است که می تواند دیدنی و در عین حال رقت انگیز باشند.

عکاس علمی مشهور "استیو اشمایسنر" 61 ساله با کمک میکروسکوپ الکترونی بسیار قدرتمندی موفق به ثبت تصاویری از جهان میکروسکوپی حشراتی شده است که در کنار ما به صورت مخفیانه و یا آشکار زندگی می کنند. حشراتی که پس از میلیونها بار بزرگنمایی بیشتر به هیولاهای وحشتناک فیلمهای هالیوودی شباهت دارند تا یک موجود میکروسکوپی.

این عکس‌ها پس از میلیونها بار بزرگنمایی چهره واقعی کرمهای ریز مانند سوسک آرد، کرم خاک، مگس ها و ککهایی که در فرش و مبلمان و کابینتهای خانه های مسکونی کمین کرده‌اند را به وضوح نشان می‌دهد:

کرم خاک که در لایه های مرده پوست زندگی می کند

کک گربه در زیستگاه مورد علاقه اش بدن گربه

لارو خرمگس آبی

سوسک آرد که به دلیل علاقه به انواع بیسکوئیت و پاستا در کابینتهای خانه ها به وفور دیده می شود.



چند دقیقه با دانستنی ها

آمپول ضد بارداری استخوان‌ها را سست می‌کند اعلام برترینهای سیرتعالی مرکزکیفیتهای برتر بیماریهای غیرواگیر عامل60درصدمرگها تولید داروی مقابله با آنفولانزاوسرماخوردگی حشرات چگونه مسیرخودراپیدامی کنند؟ زمان برگزاری آزمون مهندسی حرفه‌ای

شگفتی های دنیای ما !



آیا میدانستید که حس چشایی نوعی پروانه بزرگ ۱۳ هزار بار دقیق تر از انسان است ؟

آیا میدانستید که لاما شتر بدون کوهانی است که به هنگام عصبانیت بر صورت طرف مقابل تف می اندازد ؟

آیا میدانستید که قلب گنجشک ۱۰۰ بار در دقیقه می تپد ؟

آیا میدانستید که فیل تنها حیوانی است که می تواند ایستادن روی سر و گردن را یاد بگیرد ؟

آیا میدانستید که یک موش کور ۱۴ سانتی می تواند در یک شب تونلی به طول 91.4 متر حفر کند ؟

آیا میدانستید که مرغ ها برای تخمگزاری احتیاجی به خروس ندارند و خروس فقط برای بارور کردن تخم است ؟

آیا میدانستید که کرم های ابریشم در ۵۶ روز ۸۶ هزار برابر وزن خود غذا می خورند ؟

آیا میدانستید که دارکوب ها قادرند ۲۰ بار در ثانیه به تنه درخت ضربه بزنند ؟

آیا میدانستید که زمان گردش سیاره عطارد بدور خود ۲ برابر زمان گردش آن بدور خورشید میباشد ؟

آیا میدانستید که ۹۰٪ سم مارها از پروتئین تشکیل یافته است ؟

آیا میدانستید که قلب میگو ها در سر آنها قرار دارد ؟

آیا میدانستید که گونه ای از خرگوش قادر است ۱۲ ساعت پس از تولد جفت گیری کند ؟

آیا میدانستید که سطح شهر مکزیک سالانه ۲۵ سانتیمتر نشست میکند ؟

آیا میدانستید که بیشترین سرعت که انسان دست یافته 40.000 کیلومتر با سفینه آپولو ۱۰ است ؟

آیا میدانستید که چین بیشتر از هر کشوری همسایه دارد چون چین با ۱۳ کشور هم مرز است ؟

آیا میدانستید که موریانه ها قادرند تا ۲ روز زیر آب زنده بمانند ؟

آیا میدانستید که کبد انسان در ۳۰۰ تا ۵۰۰ روز نو میشود، یعنی اینکه از سلولهای جدیدی برخوردار میشود ؟

آیا میدانستید که درازترین دم به سوسمار آبهای شور تعلق دارد که درازای آن به ۳ متر میرسد ؟

آیا میدانستید که قدمت خالکوبی به بیش از ۵۰۰۰ سال میرسد ؟

آیا میدانستید که اغلب مارها دارای ۶ ردیف دندان میباشند ؟

آیا میدانستید که شمپانزه ها قادرند مقابل آینه چهره خود را تشخیص دهند اما میمونها نمیتوانند ؟

آیا میدانستید که قلب والها تنها ۹ بار در دقیقه می تپد ؟

آیا میدانستید که درازترین جانور یک نوع کرم خاکی است که درازای آن به بیش از ۵۵ متر میرسد ؟

آیا میدانستید که اولین کلیسای ساخت بشر یعنی کلیسای پطرس مقدس در انطاکیه ترکیه میباشد ؟

آیا میدانستید که رشد تعداد ماشینها در جهان ۳ برابر رشد جمعیت انسانهاست ؟

آیا میدانستید که وزیر دفاع اسراییل و رئیس حزب کارگر آن ایرانی الاصل میباشند ؟

آیا میدانستید که ایران زمان شاه دارای ورزیده ترین خلبانان دنیا بود و تیم اکرو جتش حرف اول را در دنیا میزد ؟

آیا میدانستید که بیشترین آمار طلاق در جهان متعلق به ایران است ؟

آیا میدانستید که اسم قاره ها با همان حرفی که آغاز میشود پایان میابد ؟

آیا میدانستید که خوک‌ها به دلیل فیزیک بدنی قادر به دیدن آسمان نیستند ؟



چند دقیقه با دانستنی ها

آمپول ضد بارداری استخوان‌ها را سست می‌کند استفاده از ماهواره به جای جعبه سیاه اولین خودروی برقی 2 سرنشین این پورت‌های بلاتکلیف اپل نرم افزارGoogle Voiceرا رد کرد. دستیابی ایرانی ها به فناوری سوخت سبز

معرفی رشته اقتصاد حمل و نقل



رشته علوم اقتصادی مجموعه دانش های مربوط به اقتصاد را مورد بحث و بررسی قرار می دهد . این مجموعه که حاصل سلسله ای از اندیشه ها و تفکرات است تا محور قرار دادن بررسی منابع کمیاب و تلاش برای استفاده بهینه از منابع محدود طبیعی و همچنین نیروی کارانسانی در پی آنست تا با چینش دقیق اجزاء و عناصر گوناگون اقتصادی در کنار یکدیگراز منابع کمیاب یاد شده به گونه ای استفاده نماید که بیشترین میزان ممکن از خواسته های انسانی تامین گردد .

بدین سبب گرایش های مختلفی در رشته علوم اقتصادی به وجودآمده است که یکی از آنها گرایش اقتصاد حمل و نقل می باشد . هدف از تاسیس چنین گرایشی آشنا نمودن دانشجویان با مفاهیم و ویژگی های اقتصادی حمل و نقل ، روشه ای حمل و نقل سنتی و مدرن ، انتخاب وسیله ارزیابی خدمات حمل و نقل ، ارزشیابی طرح ها و پروژه های حمل و نقل و مواردی دیگر از این نوع و بررسی نظریه های گوناگون ارائه شده در زمینه ارتباطی حمل و نقل و توسعه اقتصادی است . در این گرایش همچنین نکات ویژهای در خصوص حمل و نقل زمینی ، دریایی ، هوایی ، خطوط و لوله های نفتی مورد بررسی قرار می گیرد .

حمل و نقل از دو بخش تشکیل شده یکی زیر ساختارهای حمل و نقل ودیگری وسایل حمل و نقل . برای استفاده بهینه از این سیستم حمل و نقل این رشته در دانشگاه آزاد برگزار می گردد تا امکان تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص مورد نیازکشور در حد کارشناسی فراهم کند . توسعه حمل و نقل همانطور که همگان اطلاع دارند ،به طور روز افزون از دانش و تکنولوژی بالایی برخوردار است پس بنابراین در ایران هم، امروز می بایستی همراه با این افزایش دانش و تکنولوژی یعنی فنون جدید حمل و نقل نیروهای ماهر و متخصصی تربیت کنیم تا بتوانیم این سیستم حمل و نقل را چه از نظر زیرساختارهای حمل و نقل ، چه از نظر وسائط حمل و نقل بصورت بهینه مورد استفاده قرار دهند .

رابطه علم اقتصاد با سایر علوم :

بر اساس همین دیدگاهها ، علم اقتصاد باسایر علوم و به خصوص علوم پایه هم آمیختگی شدیدی پیدا کرده ، یکی از بارزترین رشته هایی که اخیرا در این رشته مورد استفاده قرار می گیرد ریاضیات و آمار است و توصیه می کنیم دانش جویان دوره دبیرستانی که دارای زمینه قوی ریاضی و آمار نیستند ادامه این رشته را در دوره کارشناسی و کار شناسی ارشد باید منتفی کنند و بر عکس دانشجویانی که در دوران دبیرستان از رشته آمار و ریاضی قوی تر بر خوردارند مطمئنامی توانند در دوره های بسیار بسیار بالاتری در این رشته موفق شوند . البته متاسفانه اخیرا در چارچوب آموزش و پرورش دانش آموزانی را به سمت این رشته هدایت می کنند که از ریاضیات ضعیف تری بر خوردارند . و به همین دلیل دانشجویانی که در دوره دبیرستاناز رشته اقتصاد فارغ التحصیل می شوند در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد دچار مشکلات بسیار شدیدی خواهند شد بنابراین ما توصیه می کنیم که دانشجویانی که می خواهند ادامه تحصیل دهند به خصوص در رشته اقتصاد باید از آمار و ریاضی نسبتا قوی تری برخوردارباشند . در مفهوم عامیانه می گویند اقتصاد علم پول است اما مطمئنا فقط علم پول نیست . و ما باید امکان استفاده از اطلاعات آماری را به گونه ای داشته باشیم که بتوانیم مشکلات آینده را هم پیش بینی کنیم.

درس های رشته:

ردیف نام درس1آشنایی با برنامه نویسی و بسته هایکامپیوتری2آمار 13آمار 24ارزیابی طرحهای اقتصادی5اصول بازاریابی6اصول بیمه7اصول حسابداری 18اصول حسابداری 29اصول سازمان و مدیریت10اقتصاد ایران11اقتصاد بخشی عمومی 112اقتصاد توسعه13اقتصاد حمل و نقل 114اقتصاد حمل و نقل 215اقتصاد خرد 116اقتصاد خرد 217اقتصاد شهری18اقتصاد منطقهای19اقتصاد کلان 120اقتصاد کلان 221برنامه ریزی اقتصادی22برنامه ریزی حمل و نقل23بیمه حمل و نقل24پژوهش عملیاتی25پول و بانکداری26تجارت بین الملل27تحقیقات بازاریابی28جغرافیای حمل و نقل29حسابداری شرکتها30حسابداری صنعتی 131حقوق تجارت32حقوق حمل و نقل33روش تحقیق34ریاضیات 135ریاضیات 236زبان 337زبان خارجی 238زبان خارجی 339سازمانهای اقتصادی و بازرگانی بین الملل40مالیه بین الملل41مبانی جامعه شناسی42مبانی فقهی اقتصاد اسلام43نظام اقتصادی صدر اسلام44نظامهای اقتصادی

بازار کار:
دانش آموختگان دوره کارشناسی علوم اقتصادی فارغ گرایشی که در آن به تحصیل پرداختنداز توانمندی های لازم برای تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی در زمینه های مختلف صنعتی ،کشاورزی ، بازرگانی و خدمات در سطح کارشناسی بهرمند می گردند . از سوی دیگر دانش آموختگان گرایش اقتصاد حمل و نقل به دلیل بررسی مسائل ویژه حمل و نقل از جمله سرمایه گذاری در توسعه حمل و نقل ، اثرات خدمات حمل ونقل در بهای تمام شده کالاها ،چگونگی حمل و نقل شهری و نقش حمل و نقل در توسعه اقتصادی از توانائی های لازم برای ارائه خدمات در این زمینه ها در دستگاه های ذیربط بر خوردار هستند . وزارت اموراقتصادی و دارایی ، وزارت بازرگانی ، وزارت راه و ترابری از جمله دستگاه هایی هستندکه کارشناسان علوم اقتصادی با گرایش اقتصاد حمل ونقل می توانند در آنها به انجام فعالیت و کار مشغول کردند



چند دقیقه با دانستنی ها

آمپول ضد بارداری استخوان‌ها را سست می‌کند اعلام برترینهای سیرتعالی مرکزکیفیتهای برتر بیماریهای غیرواگیر عامل60درصدمرگها تولید داروی مقابله با آنفولانزاوسرماخوردگی حشرات چگونه مسیرخودراپیدامی کنند؟ زمان برگزاری آزمون مهندسی حرفه‌ای

معرفی رشته زمین شناسی



وقوع زمین‌لرزه‌ای هولناک و اسرارآمیز با نیرویی عظیم و ویرانگر، فوران توده‌های مذاب سنگ از دهانه کوهی آتشفشانی، چشم‌انداز با شکوه دره‌ای عمیق در پای کوهی سر به فلک کشیده، گستردگی و تنوع سنگ‌های موجود در طبیعت، لایه‌های موازی سنگی و خاکی در دیواره یک تپه یا کوه و دهها موضوع دیگر، از موضوعات مورد توجه زمین‌شناس است. زمین‌شناس بسیاری از پرسش‌های هیجان‌انگیز و جذاب پیرامون ما را به بحث و بررسی می‌گذارد.

این که زمین در اولین روزهای عمر خود (۴۵۰۰ میلیون سال قبل) چگونه بوده است؟ چرا اقیانوس اطلس به تدریج وسیع‌تر و اقیانوس آرام کوچکتر می‌شود؟ در کجا به جستجوی آب بپردازیم؟ تفاوت سنگ‌ها ناشی از چیست و پرسش‌های متعدد دیگر که پاسخ آن را در علم زمین‌شناسی می‌توان یافت. زیرا در زمین‌ شناسی‌، منشأ زمین‌، تاریخ‌ و ساختمان‌ زمین‌، مواد متشکله‌ آن‌، منابع‌ طبیعی‌ موجود در آن‌ و تغییر و تحولاتی‌ که‌ در طول‌ زمان‌ پدید آمده‌اند، مورد بررسی‌ قرار می‌گیرد. در واقع‌ از اعماق‌ اقیانوس‌ها تا نوک‌ بزرگترین‌ قله‌ها و حتی‌ ماورای‌ این‌ دو، مورد مطالعه‌ قرار گرفته‌ و اطلاعات‌ حاصل‌ از آنها به‌ صورت‌ نقشه‌ و گزارش‌ ثبت‌ می‌شود.کشور ایران‌ با در اختیار داشتن‌ منابع‌ معدنی‌ بسیار غنی‌ اعم‌ از مواد سوختی‌ و ذخایر فلزی‌ و غیرفلزی‌ گرانبها، و قرار گرفتن‌ بر روی‌ منطقه‌ای‌ فعال‌ از نظر زمین‌‌شناسی‌ که‌ باعث‌ وقوع‌ زلزله‌ها، تغییر ساختار زمین‌، پدیده‌ کوه‌زایی‌، تغییر پهنای‌ دریاها و خلیج‌ مجاور می‌شود و دهها مطلب‌ شگفت‌انگیز و در خور دقت‌ و مطالعه‌ دیگر، نیاز وافر به‌ پژوهشگران‌ و متخصصان زمین‌شناسی‌ دارد که‌ در این زمینه ها به‌ مطالعه‌ و کاوش‌ پرداخته‌ و اطلاعات لازم را برای بهره‌برداری صحیح در اختیار مسؤولان ذی‌ربط قرار دهند.

رشته زمین شناسی به فارغ التحصیلان خود همین زمین را می شناساند . زمینی که نسبت به سایر کرات آسمانی هیچ هم به حساب نمی آید ، راز و رمز هایی دارد که باید برای شناخت آن واحدهای دانشگاهی را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشت.

به لحاظ فراوانی منابع طبیعی در کشور و وجود ذخائر با ارزش در اعماق زمین ، دانش زمین شناسی از نظر علمی و اقتصادی دارای ارزش های ویژه ای است و نقش موثری را در زمینه شناخت منابع معدنی ، اکتشاف ، بهره برداری از آنها و به طور اخص منابع نفتی دارد.

این رشته ارتباط بسیار نزدیکی با علوم زیستی و شیمی داشته و استفاده از نقشه های ماهواره ای ، سیستم های اطلاعات جغرافیایی و نقشه برداری در آن واجد اهمیت زیادی می باشد.

بسیاری از علوم از جمله آب ، خاک و هواشناسی و جغرافیا در ارتباط تنگاتنگ با علوم زمین هستند. تحصیل در این رشته شرایط جسمانی مناسب را می طلبد چون داوطلب باید قادر باشد واحدهایی را که عمدتا در صحرا و بیابان انجام می شود را با موفقیت طی کند .

امکان ادامه تحصیل تا سطوح عالی دکترای تخصصی در گرایش های مختلف این رشته در کشور وجود دارد.

برخی از این دروس شامل موارد زیر است:

* زمین شناسی فیزیکی که به بررسی خصوصیات کلی زمین می پردازد.
* زمین شناسی تاریخی که به مطالعه تاریخچه پیدایش کره زمین می پردازد.
* بلورشناسی هندسی و بلورشناسی نوری که شناخت ویژگیهای هندسی و مشخصات نوری بلورها را مورد توجه قرار می دهد.
* کانی شناسی که به بررسی کانیها یعنی اجزای تشکیل دهنده سنگها می پردازد.
* سنگ شناسی رسوبی و آذری و دگرگونی که در مورد تشکیل انواع سنگها بحث می کند.
* زمین شناسی ایران که به بررسی ویژگیهای زمین ایران می پردازد.
* زمین شناسی نفت که به بررسی در نحوه ایجاد نفت به بحث می پردازد.

توانایی‌های‌ لازم

دانشجوی‌ خوب‌ زمین‌شناسی‌ علاوه‌ بر تسلط‌ کافی‌ بر درس‌هایی‌ مثل‌ فیزیک‌، شیمی‌ و ریاضی‌ باید از قدرت‌ تجسم‌ مناسبی‌ برخوردار باشد. مهم‌ترین‌ ویژگی‌ برای‌ موفقیت‌ در این‌ رشته‌ داشتن‌ روحیه‌ای‌ پرجنب‌ و جوش‌، علاقه‌ به‌ زندگی‌ در محیط‌های‌ طبیعی‌ مانند کوه‌ها و بیابان‌ها است‌، زیرا زمین‌شناس‌ نه‌ تنها در دوران‌ دانشجویی‌ بلکه‌ در زمینه‌های‌ شغلی‌ نیز با چنین‌ محیط‌هایی‌ روبروست‌. علاوه‌ بر این‌ داشتن‌ توانایی‌ جسمانی‌ مناسب‌ نیز لازم‌ است‌.

گرایش های رشته زمین شناسی

زمین شناسی مهندسی (Engineering Geology)
زمین شناسی مهندسی ضمن بررسی تاثیر «محیط زمین شناسی» بر سازه‌های مهندسی یا زمین شناسی مهندسی ، راه‌حلهای مناسبی جهت کاهش یا برطرف نمودن خطرات احتمالی ارائه می‌دهد. باید توجه داشت که محیط زمین شناسی اطراف یک سازه به دو صورت با آن در ارتباط است. یکی توسط مصالح زمین شناسی ، یعنی سنگ ، خاک و آب ، دیگری فرآیندها و مخاطرات زمین شناسی مثل سیل ، زمین لرزه ، حرکات دامنه‌ای و مانند آن. برخی از مولفین زمین شناسی مهندسی را سهوا به جای «ژئوتکنیک» به کار می‌برند. بطور کلی زمین شناسی مهندسی به توسط روشهای اکتشافی متنوع تاثیر محیط زمین شناسی اطراف را بر سازه مهندسی یا پروژه عمرانی تعیین می کند. همچنین نقش احداث سازه را در تحریک و تغییر رفتار زمین مشخص می سازد.

سنگ شناسی رسوبی-رسوب شناسی
سنگهای رسوبی ، از انباشت ذرات ناشی از خرد شدن انواع سنگهای دیگر بوجود آمده‌اند. این ذرات ، معمولا به کمک نیروی گراویته ، آب ، باد و یا یخ به محل جدید خود منتقل شده و در آنجا به ترتیبی جدید نهشته می‌شوند. برای مثال ، امواجی که به ساحل صخره‌ها برخورد می‌کنند، ممکن است که از این طریق ، ذرات ریگ و شن دریا کنار دیگری را در همان نزدیکی فراهم آورند. این نهشته‌های ساحلی اگر سخت می‌شدند، سنگی رسوبی تشکیل می‌یافت. یکی از مهمترین خاصه‌های سنگهای رسوبی ، لایه بندی رسوبات تشکیل دهنده آنهاست. مهمترین کاربرد رسوب شناسی در ارتباط با اکتشاف منابع طبیعی از قبیل نفت و گاز می‌باشد، در گذشته بیشتر کمپانیهای نفتی برای کشف مخازن در جستجوی تاقدیسها بودند، اما با پیشرفت زمان به این نتیجه رسیدند که علاوه بر نفتگیرهای ساختمانی ، نفتگیرهای چینه شناسی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

زمین شناسی اقتصادی
زمین شناسی اقتصادی شاخه‌ای از علم زمین شناسی است که پیرامون شرایط تشکیل مواد معدنی ، مورفولوژی و ریخت شناسی آنها ، بافت و ساخت آنها ، عوامل کنترل کننده پراکندگی مواد معدنی ، توجیه فنی و اقتصادی آنها و بلاخره تقسیم بندی ژنتیکی مواد معدنی بحث می‌کند. در رسیدن به اهداف فوق ، روشهای مختلف تجزیه مواد معدنی ، روشهای ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی و فرآوری مواد انجام می‌گیرد. همچنین در انجام پروژه‌های مختلف اکتشافی باید به مسائل زیست محیطی نیز دقت لازم را مبذول داشت.

زمین شناسی ساختمانی (Structural Geology)
هر کسی که با زمین شناسی سر و کار داشته باشد، تشخیص می‌دهد که پوسته زمین در طی تاریخ زمین شناسی یک واحد ثابت و غیر متغیری نبوده است بلکه به کرات در برابر عوامل داخلی و خارجی در آن تغییر شکل ایجاد شده است. شاهد این مدعی وجود نواحی عظیم چین خورده یعنی سلسله کوههاست که در آن رسوبات و سنگهای دیگر فشرده شده و فرم آنها تغییر کرده است.

عامل دیگر رسوبات دریایی است که اینک در قلل مرتفع کوهها دیده می‌شود و در برخی موارد هزاران متر از سطح دریا بالاتر قرار گرفته است و این خود ناپایداری قشر زمین را نشان می‌دهد. بطور کلی می‌توان گفت که زمین شناسی ساختمانی و تکتونیک ، درباره ساختهای مختلف سنگهای تشکیل دهنده پوسته زمین، چگونگی تشکیل و ارتباط آنها با عوامل داخلی زمین بحث می‌کند.

زمین شناسی نفت Petroleum Geology
زمین شناسی نفت از زیر شاخه های علم زمین شناسی می باشد که به بررسی عوامل و شرایط مرتبط با تشکیل ذخایر هیدروکربنی می پردازد و با توجه به نیاز کشور به شناخت ذخایر جدید نفت و گاز حائز توجه خاص می باشد. چراکه اولین قدم در راه اکتشاف همان بررسی های زمین شناسی هستند اطلاعات ارائه شده در این بخش شامل بررسی عوامل و پارامترهای مرتبط در نحوه تشکیل نفت و گاز و سنگ منشاد، مهاجرت و عوامل دخیل در آن، سنگ مخزن، انواع آن و پارامترهای مرتبط با سنگ مخزن، سنگ پوشش و در نهایت به بررسی جایگاه نفت و گاز در زمین شناسی ایران و تشکیل نفت و گاز در مناطق مختلف و عوامل موثر در آن پرداخته شده است.

زمین شناسی زیست محیطی
زمین شناسی زیست محیطی" از جمله شاخه های جدید زمین شناسی است که به همراه "زمین شناسی نواحی شهری"، نقش بسیار مهمی در ایمنی انسان و تامین منابع مورد نیاز او بازی می کند. نقش این دو شاخه آن قدر زیاد است که زمین شناسی یکی از مهمترین رشته های علوم پایه در قرن بیست و یکم نامیده می شود. در کشورهای پیشرفته ی جهان، تقریبا هیچ پروژه ای بدون تایید این دو شاخه ی علوم زمین امکان اجرا ندارد و اجرای هر پروژه ای منوط به دریافت مجوز مطالعات زمین شناسی زیست محیطی، زمین شناسی مهندسی و زمین شناسی نواحی شهری است. به همین دلیل و به منظور اشنایی خوانندگان، بخش هایی از مطالب استاندارد تهیه ی نقشه های زمین شناسی زیست محیطی در ادامه ارائه می شوند.

چینه و فسیل شناسی
اصولا از روابط موجود بین طبقات سنگهای رسوبی بحث می‌کند.
مطالعات چینه شناسی از یک طرف مبتنی بر شناخت توالی طبقات رسوبی در زمانهای مختلف زمین شناسی به منظور پی بردن به تاریخ حوادث زمین و تکامل موجودات بوده ، از طرف دیگر تغییرات جانبی رخساره‌ها در مکانهای مختلف را بررسی می‌نماید که به وسیله آن با وضع جغرافیایی گذشته زمین در هر زمان آشنا می‌شویم.

سنگ شناسی یا پترولوژی
پترولوژی یا سنگ شناسی علم مطالعه سنگها است و کم و بیش به ساختارهای زمین نیز می پردازد.
این علم محدود به مطالعه موادی است که در پوسته وجود دارد و قابل دسترس است اگرچه که نمونه هایی از شهابسنگها را نیز توسط شبیه سازی در این علم مطالعه می نماییم. این علم به مطالعه انواع مختلف اتفاقاتی که از ابتدا برای منشا سنگ افتاده می پردازد و روابط فرایندهای زمین شناسی و تاریخچه آن را مورد بررسی قرار می دهد. سنگ شناسی همچنین بخش اصلی مطالعات زمین شناسی، عملکرد آنها و تاریخچه و پیدایش سنگها و نحوه اکتشاف آنها را نشان می دهد. مطالعه سنگها از دو راه امکان پذیر است یکی از طریق مطالعه پوسته و دیگری از طریق مطالعه مدارک و شواهد قدیمی.

گرایش آب شناسی (hydrology)
.هیدروژئولوژی دانشی است که از آب های زیرزمینی بحث می کند و به عنوان شعبه ای از زمین شناسی ، منشأ ، ترکیب ، خواص ، کیفیت ، گسترش و حرکت آب را در داخل قشرهای زمین مورد مطالعه قرار می دهد. به عبارتی «هیدرولوژی علم مطالعه آب کره زمین است و در مورد پیدایش ، چرخش و توزیع آب در طبیعت خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب ، واکنش‌های آب در محیط و ارتباط آن با موجودات زنده بحث می‌کند بنابراین ملاحظه می‌شود که هیدرولوژی در برگیرنده تمامی داستان آب است. »

موقعیت‌ شغلی‌ و بازار کار در ایران

فارغ‌التحصیلان‌ مقطع‌ کارشناسی‌ رشته‌ زمین‌ شناسی‌ قادرند نقشه‌های‌ زمین‌ شناسی‌، معدنی‌ و جغرافیایی‌ را مطالعه‌ نموده‌ و اطلاعات‌ آن‌ را استخراج‌ نمایند و با گروه‌های‌ اکتشاف‌ معدن‌، آب‌یابی‌ و بهره‌ برداری‌ از آب‌های‌ زیرزمینی‌، همکاری‌ داشته‌ یا در کارهای‌ صحرایی‌ و کارگاهی‌ مهندسین‌ ژئوتکنیک‌ و ژئوفیزیک‌ فعالیت‌ داشته‌ باشند و کانون‌های‌ خطر همانند مناطق‌ زلزله‌خیز، آتشفشانی‌ و ... را مشخص‌ نمایند. با توجه‌ به‌ توانایی‌هایی‌ که‌ فارغ‌التحصیلان‌ رشته‌ زمین‌شناسی‌ دارند، وزارتخانه‌های‌ صنایع‌ و معادن‌، نفت‌، نیرو، راه‌، جهاد کشاورزی‌، علوم‌ و آموزش‌ و پرورش‌ ، همچنین‌ شرکت‌ها و مؤسساتی‌ مانند ذوب‌آهن‌، سازمان‌ زمین‌ شناسی‌ کشور، شرکت‌های‌ مرتبط‌ با فعالیت‌های‌ سد سازی‌، آب‌یابی‌، حفر تونل‌، راهسازی‌، اکتشافات‌ آب‌ و نفت‌ و معادن‌، بخش‌های‌ مرتبط‌ با تهیه‌ نقشه‌های‌ زمین‌ شناسی‌ و معدنی‌، آزمایشگاه‌های‌ سنگ‌ شناسی‌ و زمین‌ شناسی‌ و در مجموع‌، کلیه‌ مراکزی‌ که‌ در ارتباط‌ با موضوع‌ زمین‌ فعالیت‌ می‌کنند، می‌توانند زمینه‌های‌ اشتغال‌ و فعالیت‌ فارغ‌التحصیلان‌ رشته‌ زمین‌ شناسی‌ باشند.

از نظر روحی، دانشجویان می بایست، متعادل باشند و از نظر جسمی می بایست کامل باشند، چون باید مطالب را در روی زمین یاد بگیرد و مطالعه کنند. رشته زمین شناسی به دلایل نوع گرایشها، مجموعه ای متنوع را برای دانشجویان این رشته، به همراه دارد که مهمترین آنها از این قرار است:

* در مقطع کارشناسی دبیری دبیرستان، در دروس زمین شناسی.
* کارشناس در سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی.
* فعالیتها در آزمایشگاههای مربوط به بخش خصوصی.
* در مقطع کارشناسی ارشد: فعالیت در سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی.
* فعالیت در شرکت ملی نفت.
* فعالیت در مؤسسه ژئوفیزیک و وزارت مسکن.
* فعالیت در مؤسسه زمین شناسی و زلزله.
* فعالیت در وزارت کشاورزی و وزارت راه و ترابری.

همچنین امکان کار در مراکز خرید و فروش جواهر به عنوان کارشناس سنگهای قیمتی برای فارغ التحصیلان این رشته امکان پذیر است.

درس‌های‌ رشته زمین شناسی در طول‌ تحصیل

دروس‌ پایه‌:
ریاضی‌، فیزیک‌، شیمی‌، مبانی‌ کامپیوتر.

دروس‌ اصلی :
زمین‌ شناسی‌ فیزیکی‌، زمین‌ شناسی‌ تاریخی‌، بلور شناسی‌ هندسی‌، بلور شناسی‌ نوری‌، کانی‌ شناسی‌، رسوب‌ شناسی‌، سنگ‌ شناسی‌ رسوبی‌، سنگ‌ شناسی‌ آذرین‌، سنگ‌ شناسی‌ دگرگونی‌،دیرینه‌ شناسی‌ (ماکرو فسیل‌)، چینه‌ شناسی‌، زمین‌ شناسی‌ ساختمانی‌، زمین‌ ساخت‌، فنوژئولوژی‌، ژئوشیمی‌، ژئوفیزیک‌، نقشه‌برداری‌.

دروس‌ تخصصی‌:
زمین‌ شناسی‌ ایران‌، زمین‌شناسی‌ اقتصادی‌، زمین‌ شناسی‌ نفت‌، آب‌های‌ زیرزمینی‌، زمین‌ شناسی‌ مهندسی‌، پترولوژی‌، زمین‌ شناسی‌ صحرایی‌، متون‌ علمی‌ زمین‌ شناسی‌. (بسیاری از درس‌های این‌ رشته‌ همراه‌ با آزمایشگاه‌ است‌).



چند دقیقه با دانستنی ها

آمپول ضد بارداری استخوان‌ها را سست می‌کند اعلام برترینهای سیرتعالی مرکزکیفیتهای برتر بیماریهای غیرواگیر عامل60درصدمرگها تولید داروی مقابله با آنفولانزاوسرماخوردگی حشرات چگونه مسیرخودراپیدامی کنند؟ زمان برگزاری آزمون مهندسی حرفه‌ای