بزرگترین ساعت نجومی دنیا



تاریخ را تا 761 سال قبل ورق بزنید. حالا، سال 660 هجری است و زمان حکومت اسماعیلیان. دورانی که خواجه نصیر، دانشمند جوان توس در کنار تمام فعالیت های علمی و فلسفی اش، سنگ بنای بزرگترین برج نجومی دنیا را هم گذاشته است.

برج 25 متری رادکان که مهم ترین جزئیات تقویم خورشیدی را برای منجمان دوران مشخص خواهد کرد.

تا چند سال قبل تصور می شد که برج رادکان، آرامگاه یکی از ایلخانیان باشد، اما تحقیقات بعدی باستان شناسان مشخص کرد که این برج بلند با کلاهک جالبش، تنها برجی است که توانایی تعیین چهار فصل، سال کبیسه و آغاز نوروز را دارد. برجی که در شهر چناران استان خراسان رضوی قرار گرفته و ارتباطی با برج رادکانی که در مینو دشت استان گلستان قرار گرفته ندارد. چرا که برج رادکان گلستان فاقد هر ویژگی نجومی است و تنها یک برج آرامگاهی به شمار می رود.

در ایران، شاید هیچ کس به اندازه مهندس «منوچهر آرین»، پژوهشگر نجوم باستانی روی اسرار برج شگفت انگیز رادکان پژوهش نکرده باشد. مهندس آرین که نتایج بررسی های خود را در کتاب «نگاهی دیگر به برج ها» گردآوری کرده، معتقد است که این برج سند استوار کار علمی خواجه نصیرالدین طوسی، منجم بزرگ ایران است و تاریخ منقوش بر کتیبه برج هم سال 660 هجری قمری را نشان می دهد که همزمان با اتمام ساخت بناهای وابسته به رصد خانه مراغه است.

مهندس آرین در بررسی هایی که داشت، موفق شد در نوشته های کهن جغرافیا و تاریخ حافظ ابرو خوافی سندی محکم پیدا کند که به ویژگی های نجومی برج رادکان اشاره داشت:

«قریه رادک خواجه نصیر را آنجا برجی بوده است که دوازده دریچه داشته است. در هر برجی که ماه نو شدی از یک دریچه می نموده است.»

خواجه نصیر هم در زیگ ایلخانی می آورد: «تاریخ فرس از کسور و کبایس خالی است و سال آن سیصد و شصت وپنج روز باشد و ماه ها سی روز و پنج روز زیادتی بر سیصد و شصت بعضی در آخر آبان و منجمان در آخر سال گیرند. در قدیم تاریخ بختنصر همچنین بوده است. و از جهت آنکه سال ها و ماه های این تاریخ از کسور خالی است، منجمان این تاریخ بیشتر بکار دارند...»

راز رادکان

برج رادکان 12 دیوار خشتی پهن و بلند دارد که برج را به 12 بخش 30 درجه ای تقسیم می کنند. یعنی هر دیواره 30 درجه از زاویه افق را در برمی گیرد. این در حالی است که دیوارها دو به دو با هم موازی هستند و بر هر کدام از آنها، 365 ترک نی ستونی وجود دارد که برج را به 36 ترک 10 درجه ای تقسیم می کنند.

با این حساب، مشخص است که انتخاب مکان درها و دریچه ها در برج رادکان نمی تواند اتفاقی باشد. معماران بنا، دو دیوار موازی از 12 دیوار اولیه این برج را در راستای نصف النهار ساخته اند و راستای درها هم در امتداد طلوع زمستان و غروب تابستان است. جایی در پهنه برج که می توان با توجه به آنها چهار فصل، سال کبیسه و آغاز نوروز را تعیین کرد.در حقیقت این درها طوری تعبیه شده اند که پس از حرکت 60درجه ای خورشید در افق، نور خورشید از دو در می گذرد و طلوع آغاز زمستان و غروب آغاز تابستان در افق برج دیده می شود. این راستاها پیش از بنای برج طراحی شده و اگر زمانی دیدید که طلوع از میان درها دیده می شود و به اوج جابجایی خود می رسد، باید بدانید که یلدا گذشته و آن روز شروع زمستان و دی ماه است.

در این دو تصویر می توانید طلوع یلدایی و غروب تابستانی ببینید. نور خورشید طوری می تابد که از میان دو در عبور کرده و در نتیجه زمان دقیق شروع این دو فصل را معین می کند. تصویر راست مربوط به شروع زمستان و تصویر چپ مربوط به شروع تابستان است.

در زیر گنبد بنا هم 12 دریچه وجود دارد که به منجمان امکان پیدا کردن آغاز 4 ماه تعیین کننده سال یعنی فروردین، تیر، مهر و دی را می داد و به این ترتیب، آنها می توانستند شروع هر فصل را با قطعیت اعلام کنند. اما امکانات تشخیصی برج رادکان به همین جا ختم نمی شود و در تمام سال، زمانی که خورشید به اوج خود می رسد، می توان آفتاب و سایه را بر 2دیوار برج دید که به یک اندازه می شوند و نیم روز نجومی یا هنگام اذان ظهر را نشان می دهند.

راه دسترسی

برای دیدن برج نجومی رادکان که این روزها در دست مرمت است، باید به استان خراسان رضوی سفر کنید و به ۷۴ کیلومتری شمال مشهد بروید. جایی در ۲۶ کیلومتری شمال چناران، می توانید با کمک تابلوهای راهنما این برج را پیدا کنید.



دور دنیا با یک کلیک

قلعه زیبای دزک چهارمحال و بختیاری کاخ هشت بهشت آثار زیبای اصفهان با باغ گلشن طبس آشنا شویم بنای تاریخی قلعه اردشیر در کرمان-تصویری زواره شهری کوچک از آبادی های کهن ایران سرای زیبای مشیر در شیراز

دخمه خاموش یزد



یزد با دخمه هایش شما را به دنیای مردگان پیش از اسلام و زرتشتیان صدها سال قبل ایران می برد. دنیایی تاریک و خاموش که شگفت انگیزی را در معماری و آداب و رسوم و نام و نشانش حفظ کرده است.

برج خاموشان را به نام برج سکوت یا دخمه زرتشتیان هم می شناسند. برجی در 15 کیلومتری جنوب شرقی یزد که در حوالی منطقه صفائیه و روی یک کوه رسوبی و کم ارتفاع به نام کوه دخمه قرار گرفته است. دخمه در فرهنگستان‌های مختلف معانی مختلفی دارد؛ مثل گورخانه گبران، سردابه‌ مردگان، خانه زیر زمین برای مردگان، گور و گورستان زرتشتیان. زرتشتیان اگرچه این روزها مردگان خود را در قبر دفن می کنند، اما در گذشته اموات را به دخمه می بردند و با آیین خاصی در مرکز این دخمه ها قرار می دادند.

اگر گذارتان به این منطقه بیفتد، دو عمارت سنگی مدور برج مانند را با فضایی میان تهی می بینید که یکی از آنها قدیمی‌تر و دیگری جدیدتر است. برج قدیمی به نام سازنده هندی آن مانکجی هاتریا نام گرفته است و برج جدیدتر که در دوره قاجاریه ساخته شده، گلستان نام دارد. گلستان 25 متر قطر و 6 متر ارتفاع دارد و مانکجی که باریک تر از گلستان ساخته شده، 15متر قطر دارد. زرتشتیان قدیم از فضای پیچ در پیچ دخمه ها برای دفن اموات خود استفاده می کردند تا اجساد مردگانشان طعمه کرکس ها نشود.

محل ساخت این دخمه ها که همه خارج از شهر قرار دارند، با محاسبات دقیقی انجام می شد تا با وزش باد و بارش باران، آلودگی به سمت شهر منتقل نشود. این دخمه ها همچنین از خشت خام و گچ ساخته می شدند تا آلودگی های ناشی از فساد مردگان به زمین نرسد.

سطح داخلی برج خاموشان به صورت پهنه‌ گردی است که تمام آن با تخته سنگ‌های بزرگ پوشیده شده و سه بخش زنانه و مردانه و بچگانه دارد.

در حقیقت، نوار دایره‌ انتهای دخمه که به دیوار اطراف دخمه چسبیده، مخصوص مردهاست و نوار دایره میانی بعد از قسمت مردها، به زن ها اختصاص دارد.

نوار دایره داخلی بعد از زن‌ها هم جایگاه کودکان بوده است. اما در مرکز همه این نوارها، یک چاه بزرگ به نام استودان (استخوان دان) است که محل دفن مردگان به حساب می آید.

در دامنه ضلع شمالی کوه دخمه چند عمارت خشت و گلی، آجری، سنگی و یا ترکیبی از این ها خواهید دید که به دوران صفویه تعلق دارند و از سازه های رفاهی این دوران به شمار می روند.



دور دنیا با یک کلیک

قلعه زیبای دزک چهارمحال و بختیاری کاخ هشت بهشت آثار زیبای اصفهان با باغ گلشن طبس آشنا شویم بنای تاریخی قلعه اردشیر در کرمان-تصویری زواره شهری کوچک از آبادی های کهن ایران سرای زیبای مشیر در شیراز

آشنایی با امامزاده حسن



امام‌زاده حسن فرزند امام حسن مجتبی (ع‌) است .روایت است که به اتفاق فرزندش‌ شاه زاده احمد، به منطقه جی‌، حوالی شهرری‌، رسید. نزدیک کشتزاری از شخصی موسوم به سرافراز برای فرزند خویش نان طلبید، و بیل سرافراز را برای آبیاری گرفت‌. سرافراز به خانه رفت و به پدرش مطلب را گفت‌. پدر گفت که او برود و خودش نان را می‌برد. سرافراز چون رفت‌، کشتزار را بسیار خرم دید. و پدر چون فهمید که او از اولاد علی (ع‌) است‌ او و فرزندش را کشت‌.

رواق و حرم امام‌زاده حسن به نقاشی‌ها و مقرنس کاری‌های زیبایی آراسته است که به نظر می‌رسد از آثار زمان فتح علی شاه قاجار باشد. گنبد بقعه از کاشی‌کاری‌های عهد قاجاریه است‌. آستانه امام زاده حسن هم اکنون، زیارتگاه دوست داران اهل بیت است و جمعیت بسیاری از نقاط مختلف تهران برای زیارت به آن جا می‌روند.

آدرس: خیابان قزوین‌، خیابان امین الملک

منبع:کتاب اول



دور دنیا با یک کلیک

قلعه زیبای دزک چهارمحال و بختیاری کاخ هشت بهشت آثار زیبای اصفهان با باغ گلشن طبس آشنا شویم بنای تاریخی قلعه اردشیر در کرمان-تصویری زواره شهری کوچک از آبادی های کهن ایران سرای زیبای مشیر در شیراز

سفر پاییزی به روستای آهار



با شروع پاییز، پیشنهاد می کنیم که خود را برای سفر یک روزه پاییزی به اطراف تهران آماده کنید تا با چشم هایخودتان زیبایی و جذابیت این فصل را در طبیعت روستای آهار ببینید. روستایی که زیبایی های این فصل در آن چند برابر جلوه می کند و با دیدن این منطقه مطمئنا پاییز یکی از فصل های مورد علاقه تان خواهد شد.

روستای آهار در شمال شرقی تهران در بخش اوشان، منطقه رودبار قصران قرار گرفته است. باغستان و روستای قدیمی خوش آب و هوایی که به دلیل داشتن طبیعت بکر همیشه مورد توجه بسیاری از گردشگران و طبیعت دوستان بوده است. چمن زارهای وسیع، با غ ها و درختان کهن سال زیبایی کم نظیر و چشم نوازی به این تکه از دامنه های البرز بخشیده اند.

آهار در حقیقت در محل تلاقی دو تنگه ای قرار دارد که یکی به سمت شمال غرب به ده تنگه و دیگری به سمت جنوب غرب به منطقه و مزارع و آبشار شکر آب و قله توچال و مرز شهرستانک منتهی می شود.

در این منطقه می توانید جاذبه هایی مثل آبشار شکراب، امامزاده طاهر شکراب، آبشار ده تنگه، قلعه تاریخی دختر و قلل مرتفع مثل قله قلعه دختر، سی چال، توچال و قزقونچال را ببینید.

ده تنگه

برای رفتن به ده تنگه پس از رسیدن به میدان آهار و گذر از یک پل آهنی درهمان ابتدای راه به یک دوراهی می رسید که راه سمت راست را انتخاب کنید . پس از طی مسافتی در کوچه باغهای آهار و عبور از کنار رودخانه پر آب و خروشان به مسیر مالرویی که تا انتهای دره ده تنگه ادامه دارد می رسید تمامی مسیر را درختان زیبای چنار و گردو و سایر درختان میوه فرا گرفته است و چندین آبشار کوچک و بزرگ با جوش و خروش فراوان دیده می شود . در نهایت به آبشار بزرگ تنگه می رسید این محل جای مناسبی است برای استراحت و صرف ناهار دسته جمعی، آنهایی که اهل کوهنوردی هستند راه را برای رسیدن به قلعه دختر که قلعه ای نیمه مخروبه ای نیز به همین نام در آن واقع شده است ادامه می دهند.

آهار

قصر دخترک (قزل ماما)

قلعه دختر که اسم اصلی آن قزل ماما به معنی قصر دخترک می باشد آتشکده ای ساسانی است که از سنگ ساروج ساخته شده است و به دلیل موقعیت آن با چشم انداز زیبا و وصف نشدنی به دهات اطراف اشراف دارد.

مسیرروستای آهار به ده تنگه از دید بسیاری از گردشگران زیباتر ازمسیر آن به شکراب است با این حال پیشنهاد می کنیم که یک روز دیگر را به روستا باغ شکرآب و آبشارپرآب آن و سایر دیدنی های این مسیر نیز اختصاص دهید.

مسیر دسترسی به روستای آهار

برای حرکت به سمت آهار از تهران، باید راهی جاده لشگرک شوید و مسیر این جاده به سمت فشم را در پیش بگیرید. بعد از گذر از حاجی آباد و اوشان، به روستای آهار می رسید.

توصیه های لازم:

با توجه به کوهستانی بودن روستای آهار برای سفر به این منطقه کفش مناسب کوهنوردی بپوشید ولباس مناسب این فصل همراه خود ببرید. چون ممکن است یک رگبار پاییزی شما را غافلگیر کند!

تبیان



دور دنیا با یک کلیک

قلعه زیبای دزک چهارمحال و بختیاری کاخ هشت بهشت آثار زیبای اصفهان با باغ گلشن طبس آشنا شویم بنای تاریخی قلعه اردشیر در کرمان-تصویری زواره شهری کوچک از آبادی های کهن ایران غارچال نخجیر یکی از شگفت انگیز ترین آثار

آشنایی با دریاچه نِئور



دریاچه نِئور دریاچه‌ای ما بین شهر اردبیل و شهر خلخال در استان اردبیل است. پس از طی چهل کیلومتر از شهر اردبیل به سمت شهر خلخال به ده بودالالو می رسیم. سپس می بایست جاده ای به طول سیزده کیلومتر را به سمت بالای کوه طی کرده تا به دریاچه رسید. این دریاچه دارای نوعی ماهی به نام قزل آلای رنگین کمان می باشد. جاده کوهستانی برای رسیدن به این دریاچه آسفالت بوده، ولی جاده دور دریاچه خاکی می باشد.

ماهی‌های دریاچه نئور هر سال پیش از زمستان صید و جمع‌آوری می‌شوند زیرا در اثر یخ زدن دریاچه این ماهی‌ها نمی‌توانند در زمستان زنده بمانند و پس از زمستان دوباره ماهی‌های کوچک پرورشی در نئور رها می‌شوند.

با بهره‌گیری از آب این دریاچه، تعدادی استخر پرورش ماهی نیز در پیرامون اردبیل درست شده است.



دور دنیا با یک کلیک

قلعه زیبای دزک چهارمحال و بختیاری کاخ هشت بهشت آثار زیبای اصفهان با باغ گلشن طبس آشنا شویم بنای تاریخی قلعه اردشیر در کرمان-تصویری زواره شهری کوچک از آبادی های کهن ایران سرای زیبای مشیر در شیراز