فان ساز

مجله تفریحی فرهنگی هنری

فان ساز

مجله تفریحی فرهنگی هنری

کشف بلوک های تشکیل دهندۀ حیات در دنباله دار چوریوموف



دانشمندان برای اولین بار موفق شدند بلوک‌های تشکیل دهنده ی حیات را در یک دنباله‌دار سرد و یخ زده بیابند. محققان به‌ تازگی اعلام کردند که دنباله‌ چوریوموف ۶۷P حاوی مواد تشکیل‌ دهنده حیات است. فضاپیمای روزتا، متعلق به آژانس فضایی اروپایی که در مدار این دنباله دار قرار دارد، اسیدآمینه‌ای روی سطحش را شناسایی کرده است.

کشفیات جدید علمی,اعلام حیات در دنباله های چوریوموف

عکسی که فضاپیمای روزتا از گرد و غبار و یخ موجود در دنباله‌دار P67 ثبت کرده است


این یافته‌ها موید آن است که یک توپ یخی و گرد و غبار می‌تواند بلوک اصلی تشکیل دهنده ی حیات را تشکیل دهد. اسیدهای آمینه، بلوک های ساختمانی پروتئین ها هستند که واکنش های اضطراری را در سلول های زنده کنترل می‌کنند. دانشمندان در سال ۲۰۰۹ اعلام کردند که فضاپیمای استارداست ناسا ساده ترین اسیدآمینه موسوم به «گلیسین» را در گرد و غبار دنباله داری کشف کرده‌ است، اما احتمال آلوده شدن آن با گرد و غبار کره زمین وجود داشت. فضاپیمای روزتا که از سال ۲۰۱۴ به دور دنباله‌دار چوریوموف ۶۷P می‌چرخد، به طور قطع گلیسین را در ابر گازی شکل اطراف این دنباله‌دار مشاهده کرده است. این کاوشگر همچنین بوی فسفر را به عنوان ترکیبی از DNA شناسایی کرد.

پیش از این، فضاپیمای روزتا ترکیبات الکل، شکر و اکسیژن را که برای حیات و ساختار سلولی لازم اند، شناسایی کرده بود. با افزودن گلیسین و فسفر، تمام انواع سلول‌های اولیه حیات در دنباله‌دار چوریوموف ۶۷P یافت شده‌اند. در واقع محققان دانشگاه «برن» سوئیس، گفته‌اند که با این اکتشاف، تمام مواد اولیه مورد نیاز برای حیات را در یک‌ مکان کشف کرده اند.

یافتن گلیسین به این دلیل که دانشمندان امیدوار به یافتن آن نبودند یا تصور نمی‌کردند در آنجا این ماده را پیدا کنند، هدف مأموریت روزتا نبود بلکه به این دلیل بود که این ماده در دنباله‌دار به صورت یخ‌زده و نه به شکل ابری از گاز است که روزتا می‌تواند از آن نمونه بردای کند. زمانی که کره زمین حدود ۴٫۵ میلیارد سال پیش شکل گرفت، سطح آن داغ و سخت بود و احتمالا مولکول‌های اورگانیک را قبل از ترکیب به منظور تشکیل سلول‌های اولیه، تبخیر کرده‌اند. اما با کاهش دمای کره زمین، در ستاره‌های دنباله دار با مولکول های به دام افتاده در یخ می توان مواد ضروری برای حیات را یافت.

 

کشف بلوک های تشکیل دهنده حیات,کشف حیات در دنباله دار چوریوموف

دنباله دار تحت تعقیب فضاپیمای روزتا شامل مواد تشکیل دهنده برای حیات می باشد


به گفته محققان دانشگاه ‌هاوایی، با وجود آنکه دنباله دارها سرد هستند، می‌توانند میزبان آن دسته از واکنش های شیمیایی باشند که مولکول های پیچیده را شکل می‌دهند. با چرخیدن دنباله‌دار، تشعشعات ناشی از گرمای خورشید، مواد شیمیایی ساده تری را در مولکول‌های اولیه دنباله‌دار گرم می‌کند. با تشکیل این مواد، این مولکول‌ها در داخل یخ به دام می‌افتند. محققان بعد از مطالعات متعدد توانستند گلیسین را در اطراف دنباله دار P67 پیدا کردند. تحریکات آزمایشگاهی در یک دهه گذشته، چگونگی بروز این واکنش ها را نشان می‌داد. اما محققان در این آزمایش‌ها مشاهده کردند که چنین مولکول هایی قادرند روی دنباله دارها تشکیل شوند.

محققان به تازگی اثر شیمیایی مولکول‌های فسفر- اکسیژن را در منطقه تشکیل‌ دهنده ستاره مشاهده کردند که بیانگر آن است که پیش‌ ماده‌های ساده DNA در جریان سیستم‌های خورشیدی جدید شناور می‌شوند. اما دانشمندان امیدوارند که فضاپیمای روزتا بتواند «نوکلئوتیدها» را که جزء بلوک های ساختمانی DNA است را در این دنباله‌دار، پیدا کنند. روزتا در حال حاضر، تنها ۵ کیلومتر تا سطح داخلی دنباله دار، داخل ابر متراکمی از مولکول‌ها قرار دارد. تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از این مدار می‌تواند ترکیبات جدیدی را برای شکل گیری حیات کشف کند.

 

منبع : bigbangpage.com



چند دقیقه با دانستنی ها

21 حالت چهره شناسایی شد(+تصاویر) کرمها با راه رفتن حرف می زنند! از تلماسه‌های بادزده تا سحابی پنجه گربه ترمیم زخم‌های پوستی و زخم‌های داخلی با ذرات نانو امکان پذیر شد+تصاویر راز ماده سازنده جهان؛ تصویر ربات درمانگر برای اختلالات روانی کودکان تولید شد

کشف احتمالی نزدیک ترین سیاره شبیه زمین



گزارش های تایید نشده نشان می دهد که محققان احتمالا سیاره قابل سکونتی شبیه زمین را در خارج از منظومه شمسی کشف کرده اند که از سیاره مشابه کشف شده قبلی، به زمین نزدیک تر است.

 

شناخت نزدیک ترین سیاره شبیه زمین,شبیه ترین سیاره به زمین

عکسی از ستاره ی پروکسیما قنطورس که تلسکوپ هابل ثبت کرده است


گفته می شود سیاره تازه کشف شده به دور ستاره “پروکسیما قنطورس” می چرخد. همچنین ادعا شده است که سیاره مزبور شبیه به زمین است و امکان حیات در آن وجود دارد. پروکسیما قنطورس یک ستاره کوتوله سرخ است و با فاصله ۴٫۲ سال نوری، نزدیک ترین ستاره به زمین است. پیش بینی می شود محققان اواخر ماه جاری میلادی کشف احتمالی این سیاره را اعلام کنند، اما تا آن زمان اطلاعاتی را فاش نخواهند کرد.

به نوشته روزنامه آلمانی اشپیگل، تصور می شود این سیاره که هنوز نامی برای آن انتخاب نشده، شبیه زمین باشد و فاصله آن با پروکسیما قنطورس به سیاره مزبور اجازه داده است که آب مایع سطحی داشته باشد. سخنگوی رصدخانه جنوبی اروپا از اظهار نظر در مورد این گزارش خودداری کرد و در عین حال گفت که از چنین گزارشی مطلع است.

سازمان فضایی امریکا (ناسا) سال گذشته از کشف سیاره ای شبیه به زمین خبر داد، سیاره مزبور که تنها ۶۰ درصد بزرگتر از زمین و تقریبا از بسیاری جهات شبیه آن است، کپلر b452 نام گرفت. اما از آنجا که کپلر b452 در فاصله بسیار دور برابر با ۱۴۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد، امکان سفر به آن و یا حتی دستیابی به اطلاعات بیشتر درباره آن امکان ندارد. سیاره تازه کشف شده احتمالی بسیار نزدیکتر از کپلر b452 است و تنها ۴٫۲ سال نوری از ما فاصله دارد. هر چند با فناوری های امروزی امکان سفر به این سیاره هم وجود ندارد، اما به خاطر نزدیک بودن آن، احتمالا می توان اطلاعات بیشتری درباره ی آن کسب کرد.

منبع: independent.co.uk - irna.ir



چند دقیقه با دانستنی ها

ارسال اولین سفینه فضایی به اعماق خورشید + تصاویر از تلماسه‌های بادزده تا سحابی پنجه گربه اولین سیاره دنباله‌دار کشف شد برخورد یک جسم اسرارآمیز با زمین در هفته های آینده حل معمای قدیمی کج بودن مدار ماه توسط دانشمند ایرانی رنگهایی خیال‌انگیز به سیاره مرده جان تازه‌ای داد + تصاویر

آیا انفجار ابرنواختری به انقراض موجودات در زمین کمک کرد؟



بر طبق یکی از مطالعات جدید، احتمالا انفجار ابرنواختری در دور دست ها در ۲٫۵۹ میلیون سال قبل منجر به انقراض گسترده ای روی زمین شده است. محققان می گویند: «ذرات باردار و پرسرعتی به نام پرتوهای کیهانی که شاید در اثر انفجار یک ابرنواختر پدید آمده اند، احتمالا در تغییرات آب و هوایی نقش داشته اند. این تغییرات ظاهرا به انقراض تدریجی در پایان دوره ی پیلوسن و آغاز دوره ی پلیستوسن ختم شده اند.»

بقایای انفجار ابرنواختر,تصاویر بقایای انفجار ابرنواختر

تصویری هنری از بقایای انفجار ابرنواختر


تصویری هنری از بقایای انفجار ابرنواختر که به عنوان ۱۹۹۳J، شناخته می شود و از یک سیستم دو ستاره ای تشکیل شده است.

آدریان ملوت، محقق دانشگاه کانزاس در طی بیانیه ای اعلام کرد: «آفریقا خشکید و بسیاری از جنگل ها به بیابان تبدیل شدند. در طول این دوره و بعد از آن، ما به دفعات با پدیده ی انجماد که به عصر یخی معروف است، مواجه شدیم. مشخص نیست چرا چنین اتفاقی افتاد. این پدیده بحث برانگیز است اما شاید پرتوهای کیهانی به نحوی با آن ارتباط داشته اند.»

ملوت و همکارانش به رهبری بریان توماس از دانشگاه واشبرن کانزاس شبیه سازی های کامپیوتری انجام دادند که چگونگی تاثیر گذاردن ابرنواخترها را بر آب و هوا و زیست کره ی زمین مدل سازی می کند. ( ابرنواخترها به دو شکل اتفاق می افتند: زمانی که ستاره ای بسیار بزرگتر از خورشید با پایان سوخت روبرو شده و می میرد، یا هنگامی که لاشه ی ستاره ابرمتراکمی که کوتوله ی سفید نامیده می شود، ماده ی فراوانی را از ستاره ی همجوار خود می دزدد از آستانه ی جرمی عبور کرده و منفجر می شود).

محققان علاقه خاصی به آن دسته از ابرنواخترهایی نشان داده اند که در حدود ۳۰۰ سال نوری از زمین به وقوع پیوستند، چرا که به عقیده ی دانشمندان چنین رویداد هایی اخیرا دوبار به طور ناگهانی اتفاق افتاده اند: اولی ۶٫۵ میلیون تا ۸٫۷ میلیون سال قبل و دیگری ۱٫۷ تا ۳٫۲ میلیون سال قبل. احتمال می رود ابرنواختر دوم با انقرض پیلوسن-پلیستوسن ارتباط داشته باشد.

ملوت با اشاره به اینکه ۳۰۰ سال نوری بسیار نزدیک نیست خاطر نشان کرد: « انتظار داشتم تاثیر بسیار اندکی وجود داشته باشد.» بنابراین، نتایج تعجب برانگیز بودند. برای مثال، شبیه سازی های تیم تحقیقاتی نشان می دهد که چنین ابرنواخترهایی آسمان شب را غرق در نور آبی کردند. این نور به قدری روشن بود که تا هفته ها در الگوی خواب حیوانات اختلال ایجاد نمود. و نکته ی مهم تر اینکه احتمالا موجی از تشعشع موجودات زنده ی روی زمین و بخش های ژرف اقیانوس ها را هدف قرار داد.

انقراض موجودات در زمین,انفجار ابرنواختری

پرتوهای کیهانی پرانرژی پرتوهایی هستند که قابلیت نفوذ به جو را دارند

 

ملوت افزود: « پرتوهای کیهانی مسئله ی بزرگی به شمار می آیند. پرتوهای کیهانی پرانرژی بسیار نادراند. آنها به مدت صد تا هزاران سال با ضریب تقریبی ۱۰۰ به تعداد زیادی رو به افزایش می گذارند. پرتوهای کیهانی پرانرژی پرتوهایی هستند که قابلیت نفوذ به جو را دارند. آنها مولکول ها را در هم می شکنند. آنها می توانند الکترون ها را از اتم جدا کنند که تا این اتفاق تا سرحد نابودی ادامه می یابد و طبعا، در ارتفاع بالایی رخ می دهد.»

تحقیقات نشان داد که نتیجه ی نهایی احتمالا سه برابر شدن میزان کلی تشعشعات در سطح زمین بوده است. ملوت گفت: « این میزان برای افزایش سرطان و جهش کفایت می کند، اما نه با اندازه ی چشمگیر. با این حال اگر سرعت جهش را افزایش دهید، فرایند تکامل را تسریع داده اید.» بر اساس مطالعه ی انجام شده، احتمالا تشعشع آب و هوای زمین را نیز تحت تاثیر قرار داده، این شبیه سازی ها نشان می دهد که افزایش شار پرتوهای کیهانی باعث شد تا بسیاری از اتم ها و مولکول های موجود در پایین ترین لایه ی جو زمین بار مثبت یا منفی بگیرند.

محققان می گویند که یونش تروپوسفری شاید حداقل ۱۰۰۰ سال به طول انجامید. محققان در پژوهشی جدید که در نشریه ی اخترفیزیک به چاپ رسیده، این طور می نویسند: « احتمال دارد این عامل باعث تغییر در آب و هوا شده باشد به ویژه در صورتی که ناپایداری وجود می داشت.» (شما می توانید مقاله را بصورت آنلاین و رایگان در اینجا مطالعه کنید: arXiv.org ). تا زمانی که این رویدادها به وقوع می پیوندند، انقراض پیلوسن-پلیستوسن رویدادی کوچک به شمار می آید. مطالعات اخیر گویای آن است که یک ابرنواختر باید به زمین بسیار نزدیک باشد -۲۵ سال نوری یا بیشتر- تا بتواند به انقراض گسترده ای همچون انقراض ۶۵ میلیون سال قبل دایناسورها که بر اثر برخورد شهاب سنگی رخ داده بود، منتهی شود.

منبع: space.com - bigbangpage.com



چند دقیقه با دانستنی ها

ارسال اولین سفینه فضایی به اعماق خورشید + تصاویر از تلماسه‌های بادزده تا سحابی پنجه گربه اولین سیاره دنباله‌دار کشف شد برخورد یک جسم اسرارآمیز با زمین در هفته های آینده حل معمای قدیمی کج بودن مدار ماه توسط دانشمند ایرانی رنگهایی خیال‌انگیز به سیاره مرده جان تازه‌ای داد + تصاویر

خواهر زمین پیدا شد!



ستاره‌شناسان پس از سال‌ها زیرنظر گرفتن دقیق ستاره‌ی پروکسیما قنطورس، بالاخره توانستند در مدار آن سیاره‌ای پیدا کنند که فقط اندکی از زمین بزرگتر است.

پروکسیما قنطورس نزدیک ترین ستاره به خورشید است و سیاره‌ی کشف شده، در دامنه‌ی زندگی آن قرار دارد. یعنی در فاصله‌ای از ستاره قرار گرفته که دما نه خیلی زیاد است و نه خیلی کم، بنابراین آب مایع می‌تواند روی سطح آن وجود داشته باشد.

این نزدیک ترین سیاره‌ی فراخورشیدی است که تا به حال کشف کرده‌ایم و دیگر امکان ندارد یک سیاره‌ی فراخورشیدی نزدیک‌تر پیدا کنیم. این سیاره، «پروکسیما-بی» نام‌گذاری شده است.

تا به حال ستاره‌شناسان صدها سیاره‌‌ی فراخورشیدی هم‌اندازه‌ی پروکسیما-بی پیدا کرده‌اند. حتی به نظر می‌آید که بسیاری از آن‌ها نسبت به پروکسیما-بی شرایط بهتری برای میزبانی از حیات دارند.

ولی‌ چون این سیاره‌ی فراخورشیدی خیلی به ما نزدیک است، ستاره‌شناسان حسابی هیجان‌زده شده‌اند. این سیاره در مدار نزدیک‌ترین ستاره به ما و فاصله‌ی ۴٫۲۵ سال نوری قرار دارد.

بنابراین می‌توانیم با استفاده از ابزارهای کنونی یا ابزارهایی که در آینده‌ی نزدیک آماده به کار می‌شوند، خیلی دقیق اتمسفر و مواد تشکیل دهنده‌ی آن را مطالعه کنیم. یک دانشمند سیاره‌شناس به نام «سارا سیگر» از انستیتوی فناوری ماساچوست در کمبریج می‌گوید: «بدون شک این بهترین سیاره‌ای است که داریم.»

چند هفته‌ای بود که شایعه‌ی مربوط به این کشف در رسانه‌های مختلف پخش شده بود. کشف این سیاره با تکنیک سنجش سرعت شعاعی صورت گرفت.

ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ، نور ستاره را زیر نظر گرفتند تا ببینند که آیا فرکانس آن به صورت دوره‌ای به دلیل اثر داپلری کم و زیاد می‌شود یا خیر. اگر چنین چیزی کشف می‌کردند، بدین معنی بود که سیاره‌ای در مدار این ستاره مرتب آن را به جلو و عقب می‌کشد و در نتیجه اثر داپلری ایجاد می‌شود.

از سال ۲۰۰۰، گروه‌های مختلفی نشانه‌هایی مبنی بر وجود یک سیاره در مدار ستاره‌ی پروکسیما قنطورس پیدا کرده بودند، ولی هیچ‌کدام از این شواهد برای نتیجه‌گیری کافی نبودند.

«گویلم آنگلادا اسکوده» از دانشگاه کویین مری لندن سرپرست گروهی است که موفق به این کشف شده و می‌گوید: «ما آزمایشی را برای تایید آن‌چه انتظار داشتیم بیابیم طراحی کردیم.» این گروه از دستگاه طیف‌نگار «جستجوگر سیاره‌ای فرا دقیق سرعت شعاعی» (HARPS) در یکی از تلسکوپ‌های ۳٫۶ متری رصدخانه‌ی جنوبی اروپا در شیلی استفاده کرد.

آن‌ها با این ابزار، از ماه ژانویه به مدت ۶۰ شب متوالی، هر شب ۲۰ دقیقه ستاره‌ی پروکسیما قنطورس را خیلی دقیق طیف‌نگاری کردند.

سپس داده‌های بدست آمده را با داده‌های قبلی در هم آمیختند و بدین ترتیب سیاره‌ کشف شد. این سیاره حدودا ۱٫۳ برابر زمین جرم دارد و در هر ۱۱٫۲ روز، یک بار در مدار ستاره می‌گردد. اخترفیزیکدانی به نام «نیکو مادوسودان» از دانشگاه کمبریج در انگلستان می‌گوید: «این [یافته] نقطه نظر ما که سیارات سنگی همه‌جا، در مدار همه‌ی انواع ستاره‌ها وجود دارند را تقویت می‌کند.»

شناخت سیاره خواهر زمین,نزدیک ترین ستاره به خورشید

سیاره‌ی فراخورشیدی پروکسیما-بی به ستاره‌ی پروکسیما قنطورس بسیار نزدیک است

 
سیاره‌ی فراخورشیدی پروکسیما-بی به ستاره‌ی پروکسیما قنطورس بسیار نزدیک است و هر ۱۱٫۲ روز یک بار در مدار آن می‌گردد.

ابتدا به نظر می‌رسد سیاره‌ای که این‌قدر به ستاره‌اش نزدیک است (فقط ۵ درصد فاصله‌ی بین زمین تا خورشید) سطح خیلی داغ و سوزانی داشته باشد. ولی پروکسیما قنطورس فقط یک-هشتم خورشید جرم دارد و دمای آن خیلی کم است.

مجموع انرژی که این سیاره از ستاره‌اش دریافت می‌کند، ۶۵ درصد انرژی دریافتی زمین از خورشید است.

بنابراین اگر پروکسیما-بی اتمسفر داشته باشد و گرمای دریافتی از ستاره را به دام بیندازد، آب مایع به راحتی روی سطح آن جاری می‌شود.

با این حال ممکن است سیاره‌ی پروکسیما-بی برای میزبانی از حیات خیلی مناسب نباشد، چرا که احتمالا در قفل مداری قرار دارد.

یعنی اینکه همیشه یک طرف آن به سمت ستاره‌اش است و بنابراین همواره یک سمت آن روز و طرف مخالف شب است. در نتیجه اختلاف دمای خیلی شدیدی بین دو نیمکره‌ی آن وجود دارد. ماه هم نسبت به زمین چنین وضعیتی دارد و همیشه یک طرف آن به سمت زمین است.

به علاوه، چون این سیاره خیلی به پروکسیما قنطورس نزدیک‌ است، ۱۰۰ برابر بیشتر از زمین پرتوهای پر انرژی فرابنفش و ایکس دریافت می‌کند. در ضمن به هنگام طوفان‌های ستاره‌ای، ذرات باردار پرانرژی، این سیاره را بمباران می‌کنند.

مگر اینکه پروکسیما-بی مثل زمین میدان مغناطیسی محافظ داشته باشد.

این کشف باعث شده که گروه‌های مختلفی تلسکوپ های خود را به سوی پروکسیما قنطورس نشانه بگیرند تا ببینند آیا پروکسیما-بی نسبت به زاویه‌ی دید ما از جلوی ستاره گذر می‌کند یا خیر. مشاهده‌ی این گذر باعث می‌شود که بتوانیم اندازه و جرم دقیق سیاره را بفهمیم و در نتیجه چگالی آن را محاسبه کنیم.

با فهمیدن چگالی، می‌توانیم از سنگی بودن این سیاره مطمئن شویم و تا حدودی بفهمیم که جنس سطح آن از چیست. در ضمن وقتی نور ستاره‌ از اتمسفر سیاره عبور می‌کند، می‌توانیم از ترکیب‌های سازنده‌ی اتمسفر هم با خبر شویم. سیگر می‌گوید: «این شگفت‌انگیز خواهد بود. یک رویا به واقعیت تبدیل می‌شود.»

ولی شانس اینکه مدار سیاره به شکلی باشد که دانشمندان بتوانند گذر آن را از مقابل ستاره مشاهده کنند، فقط ۱٫۵ درصد است. با این حال اگر گذر نکرد همچنان امیدهایی وجود دارد.

در یک دهه‌ی آینده، تلسکوپ‌های خیلی بزرگی روی زمین ساخته و رصدخانه‌های فضایی جدیدی مثل «جیمز وب» آماده به کار می‌شوند. این تلسکوپ‌ها می‌توانند با سد کردن نور پروکسیما قنطورس، مستقیم سیاره‌ی فراخورشیدی پروکسیما-بی را رصد کنند. بدین ترتیب ما می‌توانیم اولین تصاویر مستقیم از سیاره‌ای که احتمال حیات روی آن وجود دارد را دریافت کنیم.

در ضمن اگر قرار باشد زمانی فضاپیمایی به یک سیاره‌ی فراخورشیدی بفرستیم، احتمالا پروکسیما-بی اولین مقصد ما است. البته سفر به این سیاره با فضاپیماهای کنونی غیر ممکن است.

هر چند این سیاره فقط ۴٫۲۵ سال نوری از ما فاصله دارد و در مدار نزدیک ترین ستاره به خورشید است، ولی مثلا فضاپیمای «افق‌های نو» که سال گذشته با سرعتی در حدود ۱۶ کیلومتر بر ثانیه به پلوتو رسید، برای سفر به این سیاره، ۷۸ هزار سال در راه خواهد بود.

 

برای دیدن تصویر زیر در سایز بزرگ اینجا کلیک کنید

کشف خواهر زمین,پیداشدن خواهر زمین

این سیاره فقط ۴٫۲۵ سال نوری از ما فاصله دارد و در مدار نزدیک ترین ستاره به خورشید است


منبع : دیجی مگ - faradeed.ir



چند دقیقه با دانستنی ها

شباهت ترسناک یک سیاره با زمین + عکس ارسال اولین سفینه فضایی به اعماق خورشید + تصاویر از تلماسه‌های بادزده تا سحابی پنجه گربه اولین سیاره دنباله‌دار کشف شد برخورد یک جسم اسرارآمیز با زمین در هفته های آینده حل معمای قدیمی کج بودن مدار ماه توسط دانشمند ایرانی