با جنین صحبت کنید تا کلمات شما را به یاد بسپارد
مطالعه جدید در دانشگاه هلسینکی فنلاند نشان میدهد نوزادان حافظهای از واژگانی که پیش از تولدشان میشنوند را شکل میدهند.
این تحقیق نشانهای از یادگیری بسیار زودهنگام زبان یا سازگاری با صداهایی است که نوزادان در رحم میشنوند.
به گفته مینا هیوتیلاینن دانشمند حاضر در این تحقیق، یک نوزاد تازهمتولد شده از پیش یاد گرفته که مادر یا دیگر اعضای خانوادهاش چگونه سخن میگویند.
شاید حیرتآور به نظر برسد که نوزادان میتوانند اصواتی را که در رحم میشنوند، به یاد آورند و مغزهایشان در حال توسعه ارتباطاتی باشد که به آنها امکان پردازش هر مولفهای را میدهد؛ با این حال، نشانههایی وجود دارد که جنینها اصواتی را که با آن مواجه میشوند، به یاد میآورند.
از پیش شواهدی وجود داشته مبنی بر این که جنینها میتوانند یاد بگیرند و این که نوزادان قادرند آوازها یا عبارات کلامی را از زمان جنینی به یاد آورند.محققان حاضر در این مطالعه حافظه جنینهای فنلاندی را آزمایش کردند.
آنها این عمل را با قراردادن جنینها در معرض یک واژه منفرد (تاتاتا) انجام دادند که در زبان فنلاندی هیچ معنایی ندارد.این "شبهواژه" برای تحقیق مهم بود زیرا دارای سه سیلابل بوده و دانشمندان این کلمه طولانی را برای مغزهای کوچک با هدف یافتن تغییرات و دادن مولفهای دشوار برای یادگیری به آنها، انتحاب کردند.
از بیستونهمین هفته بارداری تا زمان تولد، حدود نیمی از زنان باردار حاضر در این مطالعه به این واژه ضبطشده که صدها بار تکرار شد، گوش دادند.گاهیاوقات سیلاب میانی ("تو") تغییر میکرد یا به صورت متفاوتی تلفظ میشد.پس از تولد، محققان از اسکنهایی برای آزمایش فعالیت مغزی تمامی نوزادان و زمانی که آنها این واژه را شنیدند، استفاده کردند.
این دانشمندان دریافتند نوزادانی که کلمه مزبور را از پیش شنیده بودند، واکنش افزایشیافته را به آن نشان دادند.نوزادان توانستند این لغت را بهتر پردازش کرده و همچنین تغییرات آن را بهتر شناسایی کنند.
به نظر میرسد نوع یادگیری مشخصشده در این مطالعه احتمالا در اواخر بارداری رخ میدهد، اما این موضوع هنوز بررسی نشده است.
این تحقیق نشان میدهد یادگیری زبان یک روزه اتفاق نمیافتد، بلکه زمانی که جنین در رحم به اصوات گوش میدهد، شروع میشود.
جزئیات این دستاورد علمی در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد.
منبع:isna.ir
چند دقیقه با دانستنی ها
آیا 2012 پایان کار دنیا خواهد بود؟ احتمال سکته مغزی در زنان باردار بیشتر است ریزش مو با کمبود مواد نشاسته ای در رژیم غذایی زنان باردار از تماس با حشره کش ها بپرهیزند سیگار کشیدن در بارداری موجب مرگ ناگهانی نوزاد می شود شایعترین علائم بیاشتهایی عصبی
چرا درد شبها به سراغمان میآید؟
اولین بار توسط دکارت، فیلسوف بزرگ این سؤال مطرح شد که حس درد برای اطلاع دادن به انسانهایی است که بدانند کجای بدنشان آسیب دیده است این ابزار برای توبیخ آنها نیست بلکه اعلام خطر است.فوقتخصص دردشناسی در مورد علت اینکه احساس درد در شبها بیشتر میشود، گفت: در پشت این باور قدیمی مردم، حقیقتی علمی وجود دارد و علت آن به کارکرد سیستم عصبی بدن برمیگردد.
سیروس مؤمنزاده،در مورد این باور مردم که چرا شبها دردشان بیشتر میشود افزود: این باور به حقیقتی بر میگردد که مردم در طول تاریخ آن را تجربه کردهاند. انسانها از قدیم مشاهده میکردهاند که در هنگام شب دردهایی مانند درد دندانشان بیشتر میشود.
وی ادامه داد: در پشت این باور قدیمی، یک حقیقت علمی وجود دارد در ابتدای کار زمانی که بشر با درد آشنا شد فکر میکرد، درد ابزاری در دست خدایان است تا انسانهای گناهکار را توبیخ کند اما به مرور این باور تغییر کرد.
مدیر آموزش دوره فوق تخصصی درد در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: اولین بار توسط دکارت، فیلسوف بزرگ این سؤال مطرح شد که حس درد برای اطلاع دادن به انسانهایی است که بدانند کجای بدنشان آسیب دیده است این ابزار برای توبیخ آنها نیست بلکه اعلام خطر است.
مؤمنزاده گفت: بنابراین درد به عنوان ابزاری برای حفظ سلامت مطرح شد اما اینکه چرا در شب درد مردم بیشتر میشود به این دلیل است که در طول روز توجهات و صداهای زیادی در اطراف ما وجود دارد و حس لامسه، بینایی و تحریکات محیطی در روز بیشتر مطرح است.وی افزود: همچنین سیستم عصبی بدن اولویتبندی میکند و به حسهای غیردرد کمتر اهمیت میدهد.
این فوقتخصص دردشناسی ادامه داد: قبل از اینکه حس درد به مغز برسد ابتدا حس لامسه، بینایی و حس تعادل به مغز ارسال میشود و در آخر حس درد منتقل میشود.
مؤمنزاده گفت: در طول روز به دلیل تحریکات حسی احساس درد کاهش مییابد اما در هنگام شب به دلیل کاهش تحریکات بدن، سیگنالهای بدن خاموش میشود و حس درد بیشتر در مغز شنیده میشود در نتیجه احساس درد به وجود میآید.
وی گفت: این احساس درد در کودکان و بزرگسالان فرقی نمیکند و در طول شب به طور کلی شدیدتر و قویتر است.
منبع: www.3-m.ir
چند دقیقه با دانستنی ها
این تصویر را خانم ها ببینند! با درمان دراکولایی جوان بمانید! تعیین دقیق زمان مرگ با مژکهای بینی! ریزش مو با کمبود مواد نشاسته ای در رژیم غذایی سیگار کشیدن در بارداری موجب مرگ ناگهانی نوزاد می شود شایعترین علائم بیاشتهایی عصبی
پیر شدن زودهنگام میتواند نشانهای از خطر ابتلا به سرطان باشد
پیرشدن زودهنگام، نشانه جدیدی برای تشخیص سرطان است
بر اساس یک تحقیق جدید، پیر شدن سریع میتواند نشانهای از خطر ابتلا به سرطان باشد.
بر اساس گفتههای دانشمندان، در افرادی که با افزایش سرعت پیر شدن روبهرو هستند، سن زیستی بالاتر از سن زمانی است. این اختلاف میتواند به عنوان ابزاری برای آزمایش زودهنگام خون و تشخیص سرطان مورد استفاده قرار بگیرد.
محققان دانشگاه نورث وسترن در شیکاگو به جای واژه سن زیستی از سن اپیژنتیک استفاده میکنند. این موضوع بر اساس این تئوری است که سن زیستی به میزان زیادی بازتابی از تغییرات اپیژنتیکی است که بدون تغییر در رمزهای DNA ژنوم افراد را تحت تاثیر قرار میدهد.
در افراد سالم، تفاوت بین اندکی بین سن زیستی یا سن اپیژنتیکی و سن زمانی وجود دارد اما در افرادی که مبتلا به سرطان هستند این تفاوت زیاد است و افرادی که بر اثر سرطان از دنیا میروند این تفاوت بسیار بیشتر میشود.
محققان در این مطالعه سن اپیژنتیکی را با استفاده از فرمولی که 71 شاخص خونی را مد نظر قرار میداد، اندازه گرفتند. این رقم با فاکتورهایی همچون شیمی محیط زیست، چاقی، ورزش و رژیم غذایی اصلاح میشد. شاخصهای خونی متیلاسیون DNA را بازتاب میدهند که یکی از انواع تغییرات اپیژنتیکی مهم است که در آن دستهای از مولکولها به ژن متصل میشوند و سطح پذیرش پیامهای بیوشیمیایی از بدن را تغییر میدهند. این آزمایش وارد مرحله تجاری نشده و هنوز در مرحله آزمایش و مطالعه قرار دارد.
این مطالعه بر اساس نمونههای متعدد خونی انجام گرفت که از سال 1999 تا 2013 جمعآوری شده بودند. محققان از 834 نمونه خونی جمعآوری شده از 442 شرکتکننده که در آن زمان نشانهای از سرطان در آنها مشاهده نمیشد، استفاده کردند.
مطالعات نشان داد که به ازای هر افزایشی در اختلاف اپیژنتیک/زمانی، خطر ابتلا به سرطان در هر سه سال 6 درصد افزایش پیدا میکند و خطر مرگ بر اثر سرطان در هر پنج سال، 17 درصد بیشتر میشود. سن اپیژنتیکی افرادی که طی این دوره زمانی به سرطان مبتلا شده بودند دست کم 6 ماه بیشتر از سن زمانی آنها بود. افرادی که بر اثر سرطان از دنیا رفته بودند سن اپیژنتیکیشان 2.2 سال بیشتر از سن واقعی یا سن زمانی بود.
نتایج این مطالعه نشان میدهد که محققان میتوانند از این پتانسیل بالقوه برای نشان دادن تصویر دقیقی از سلامت افراد و وضعیت بیماری آنها در سطح مولکولی استفاده کنند. محققان در حال حاضر مشغول مطالعه این موضوع هستند که آیا افراد میتوانند با ارتقا سطح زندگی همچون افزایش تمرینهای ورزشی و برخورداری از رژیم غذایی بهتر سن اپیژنتیکی خود را کاهش دهند؟
این مقاله در مجله EBioMedicine به چاپ رسیده است.
منبع : isna.ir
چند دقیقه با دانستنی ها
آیا 2012 پایان کار دنیا خواهد بود؟ ریزش مو با کمبود مواد نشاسته ای در رژیم غذایی سرطان زایی لامپ های کم مصرف ثابت نشده است سرطان طی ۱۰ سال آینده ۳ برابر میشود سرطان طی ۱۰ سال آینده ۳ برابر میشود سیگار کشیدن در بارداری موجب مرگ ناگهانی نوزاد می شود
زندگینامه میخائیل کلاشنیکوف سازنده تفنگ کلاشنیکوف
میخائیل کلاشنیکوف (Mikhail Kalashnikov) سازنده یک تفنگ روسی است که یکی از مشهورترین مسلسل ها در جهان است.
مسلسل کلاشنیکوف در کنار هواپیمای برادران رایت و اتومبیل فورد در میان سه اختراع اول از ۳۰ اختراع بی نظیر قرن بیستم قرار دارد.
میخائیل کالاشنیکوف (Mikhail Kalashnikov) سازنده این تفنگ روسی در سال ۱۹۱۹ در یکی از روستاهای سیبری در یک خانواده کشاورز و پر جمعیت به دنیا آمد. میخائیل هفدهمین فرزند خانواده بود و در نوجوانی حتی نمی توانست دوره متوسطه مدرسه را تمام کند.
کالاشنیکوف در سال های ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۵ در جنگ جهانی شرکت یافت که در آن مجروح شد. وی پس از بازیافتن سلامت شروع به اختراع سلاح دستی اتومات کرد.
در نتیجه تلاش های او طی چندین سال، کالاشنیکوف تفنگ خود را ساخت. اختراع او در رقابتی بین نمونه های شرکت کننده بهترین شناخته شد و در سال های آخر دهه ۱۹۴۰ تصویب شد که ارتش شوروی به این اسلحه تحت عنوان АК ۴۷ (اتومات کلاشنیکوف ۱۹۴۷) تجهیز شود.
میخائیل کالاشنیکوف بیش از ۵۰ سال زندگی خود را در کارخانه اسلحه سازی در شهر "ایژفسک" گذرانده و کار اوهنوز در این مرکز ادامه دارد. وی رئیس اتحادیه اسلحه سازان روسیه است.
به هر حال در اواسط دهه پنجاه میلادی АК ۴۷ به سلاح استاندارد نیروهای مسلح شوروی تبدیل شد و به این ترتیب بود که نام کالاشنیکوف تبدیل به افسانه شد. طبق برخی از ارزیابی ها امروزه در جهان ۱۰۰ میلیون اتومات کلاشنیکوف در مدل های مختلف آن استفاده می شود.
این اسلحه مشهور در نیروهای مسلح ۵۵ کشور جهان وجود دارد و در آرم ملی شش قدرت جهانی تصویر شده است.
بیش از هشتاد درصد حجم بازارهای جهانی مملو از نمونه های تقلبی مسلسل کلاشنیکوف شده و به همین خاطر روسیه سالانه ۲ میلیارد دلار خسارت می بیند.
منبع:rasekhoon.net
چند دقیقه با دانستنی ها
این تصویر را خانم ها ببینند! با درمان دراکولایی جوان بمانید! تعیین دقیق زمان مرگ با مژکهای بینی! ریزش مو با کمبود مواد نشاسته ای در رژیم غذایی سیگار کشیدن در بارداری موجب مرگ ناگهانی نوزاد می شود شایعترین علائم بیاشتهایی عصبی
ماهی چگونه در آب نفس می کشد؟
اگر ماهی را از آب بگیرید خیلی زود به علت کمبود اکسیژن می میرد; هیچ از خود پرسیده اید که چرا این وضعیت بوقوع می پیوندد؟ در حالیکه مقدار اکسیژن موجود در حجم معینی از آب تنها یک سیزدهم مقدار اکسیژن موجود درهمان حجم از هوا است!
چرا وقتی در محیط جدید مقدار اکسیژن سیزده برابر می شود، ماهی به علت کمبود اکسیژن می میرد؟!
بدون شک این رویداد پی آمد عدم توانایی ماهی در وفق یابی با محیط تازه است، لذا بایستی به بررسی مکانیزمی در بدن ماهی بپردازیم که قادر نیست از اکسیژن غنی هوا استفاده نماید اما می تواند مسئله بزرگ استخراج اکسیژن را که به مقدار ناچیز در آب وجود دارد برای خود حل نموده و اکسیژن مورد نیاز خود را به این روش تامین نماید.
یک ماهی صدگرمی رودخانه ای در حال استراحت حدود ۵سانتیمترمکعب اکسیژن در ساعت احتیاج دارد و وقتی فعالیت عادی خود را شروع نماید سه تا چهار برابر این مقدار اکسیژن نیاز دارد. اگر راندمان مکانیزم تنفسی آن در انتقال اکسیژن صددرصد باشد این ماهی بایستی در هر دقیقه ۱۵تا۳۰ سانتیمترمکعب آب را از سطح تنفسی اش عبور دهد تا اکسیژن مورد نیاز خود را تامین نماید.
جابجا کردن چنین مقدار اکسیژنی در هوا مشکل نیست، اما در آب کار و فعالیت زیادی را می طلبد زیرا چگالی آب تقریبا هزار برابر هوا، و غلظت و چسبندگی اش هم حدود صد برابر است. در انسان فقط یک الی دو درصد از اکسیژن دریافتی در ماهیچه ها برای کار شش ها مصرف می شود اما در ماهیان این مقدار بسیار بیشتر می باشد از طرفی سرعت انتشار اکسیژن در آب ۳۰۰هزار برابر آهسته تر از هوا می باشد.
پس چگونه یک ماهی بر این مسائل غامض فائق می آید؟
مسائلی که بسیار عظیم تر از مسائل تنفسی مهره داران زمینی می باشد و چرا ماهی در شرایطی بسیار آسان تر برای تنفس در روی زمین می میرد؟ قسمتی از جواب به این سوالات در ساختار مکانیزم تنفسی ماهی و طبیعت جریان روی آنها نهفته است. آبشش های ماهی از یک سری از صفحات بدقت تقسیم شده تشکیل شده اند که در نتیجه سطح زیادی را برای تماس با آب ایجاد می نمایند و آب در یک جهت از روی آنها عبور می نماید که این با جریان کشندی در شش پستانداران تفاوت دارد.
زمانی که ماهی از آب بیرون آورده می شود و در معرض هوا قرار می گیرد از دست رفتن پشتیبانی آب همراه با کشش سطحی سبب کوچک شدن شدید سطح آبشش ها می گردد که نتیجه این عمل در اکثر موارد کاهش شدید دریافت اکسیژن و مرگ خواهد بود.
کل سطح تنفسی در تماس با جریان آب بین ماهیان مختلف متفاوت است و این منطبق با حجم فعالیت هر گونه ای از ماهیان می باشد. برای مثال در ماهیان بسیار فعال مانند ماهی خال مخالی این سطح بیش از ۱۰۰۰میلیمترمربع برای هر گرم وزن بدن ماهی است که از ده برابر سطح خارجی بدن ماهی بزرگتر است.
برای اندازه گیری راندمان مکانیزم استخراج اکسیژن از آب، توانایی ماهی را در استخراج ۸۰درصد اکسیژن محلول در آبی که از سطوح برانش ماهی عبور می نماید مورد نظر قرار می دهند درصورتیکه بیشترین راندمان برای یک انسان که بتواند با ورزش و تنفس شکمی یعنی تنفس از ته شش ها که این عمل در ورزش هایی مثل «تای چی چوان» و «یوگا» آموزش داده می شود فقط استفاده از ۲۵درصد اکسیژن موجود در هوا امکانپذیر است.
چنین راندمان بالایی در ماهیان بوسیله ویژگی ضدجریان تامین می شود، که رابطه ای است بین جریان خون در بدن ماهی و جریان آب و مکانیزم قدرتمند پمپاژی که بطور مستمر آب را از سطوح آبشش در تمام مدت چرخه تنفسی عبور می دهد.
جریان ضدجریان بین جریان خون و جریان آب
اصول جریان ضدجریان در بسیار از موارد مختلف در بدن جانوران اتفاق می افتد که بدین وسیله مبادله موثر مواد محلول یا گرما بین دو مایع در جریان بوقوع می پیوندد این چنین سیستمی از گذشته های دور بوسیله مهندسین در مکانیزم مبادله گرما کاربرد داشته است کسی که برای اولین با اهمیت این پدیده را در فیزیولوژی حیوانات کشف کرد «ون دام» بود که در سال ۱۹۳۸چگونگی عمل این پدیده را در آبشش ماهیان شرح داد.
این پدیده بدین گونه است که وقتی خون در جریان خروجی در آبشش ماهیان که کاملا از اکسیژن تهی شده است با جریان آب پر از اکسیژن برخورد می نماید بر اثر کشش زیادی که در اکسیژن آب وجود دارد(بسیار بیشتر از خون همجوارش می باشد) اکسیژن از آب به خون انتقال می یابد.این راندمان بالا به همین ضدجریان بستگی دارد زیرا اگر ما بصورت تجربی جریان آب عبورکننده از آبشش ماهیان را برعکس نماییم استخراج اکسیژن از۵۱درصد به ۹درصد کاهش می یابد. برای راندمان حداکثر، لازم است دو محلول آب و خون با همدیگر تماس نزدیکی را حاصل نمایند و سرعت جریان هر یک نسبت به دیگری تنظیم شود.
فاصله ای که در آن اکسیژن آب به گلبول های خون ماهی انتقال می یابد بسیار کوچک است زیرا گلبول های خون ماهی تقریبا به نازکی پهنای صفحات برانش ماهیان که در آنها گردش خون و آب صورت می گیرد، می باشند. خارج از این صفحات آب از هر دو طرف عبور می نماید و همچنین رابطه ای بین ضربان قلب ماهی و فرکانس تنفسی ماهی وجود دارد که بصورت یک مکانیزم واکنش دار حجم خون عبورکننده از برانش ها را تنظیم می نماید ضربان قلب معمولا از فرکانس تنفسی آهسته تر می باشد و در بعضی موارد قلب با فازهای ویژه ای از سیکل تنفسی همزمان می شوند.
اما این همواره در کلیه گونه ها روی نمی دهد، برای مثال در ماهی قزل آلا فرکانس تنفسی با ضربان قلب تقریبا مساوی است و به تدریج این دو فرکانس خارج از این نظم می گردند هرچند که قلب تمایل دارد که وقتی دهان ماهی بسته است ضربه زند و در سایر موارد اغلب ضربان قلب از فرکانس تنفسی آهسته تر می باشد. این چنین مکانیزمی این اطمینان را ایجاد می نماید که همواره مقدار کافی آب برای تامین اکسیژن خون ماهی در دسترس باشد و این بسیار مهم است زیرا حجم معینی از خون ماهی می تواند حدود ۱۰تا۱۵ برابر مقدار اکسیژنی را که همان حجم آب حمل می نماید دریافت کند.
جریان مستمر از داخل آبشش ها
هنگامی که یک ماهی نفس می کشد دهانش را باز می کند و آب را وارد دهانش می نماید و بعد از عبور آب از میان آبشش ها از حفره های آبششی به داخل شکاف هایی که وقتی سرپوش آبشش انبساط حاصل کرده و از بدن ماهی فاصله می گیرند ظاهرمی گردند وارد می شوند.
این جریان منقطع که بداخل و خارج سیستم تنفسی ماهی برقرار است این ایده غلط را می دهد که آب در روی آبشش ها در جریان است شواهد توصیفی حقیقی تر از کار دستگاه تنفسی با ثبت تغییرات فشار در دو طرف آبشش با نشان دهنده های حساس کندانسور مانومتر حاصل گردیده است تجربیاتی که با سه نوع ماهی آب شیرین انجام گردیده نشان داده اند که بجز یک دوره بسیار کوتاه، همواره فشار داخل حفره دهان از فشار حفره های برانش بیشتر است و لذا این نتیجه حاصل می شود که آب بدون انقطاع از روی برانش ها عبور می کند و به همین سبب استخراج اکسیژن از آب افزایش می یابد.
این مکانیزم بوسیله دو پمپ که کمی از فازکارشان با هم متفاوت است ایجاد می گردد در ماهی فعالیت پمپاژ به علت تغییرات درحجم حفره ها که بوسیله عمل عضلات تولید می شود انجام می گردد. البته مکانیزمی که در برانش ها قرار دارند بسیار پیچیده تر از این شکل ساده است.در طی فاز دم حفره دهان انبساط حاصل نموده و آب وارد دهان می شود و همزمان حفره های برانش انبساط حاصل می نمایند اما آب نمی تواند وارد دریچه های خارجی آن شود، زیرا پوسته دور لبه خارجی به صورت بک والو عمل می کند.
در طول انبساط حفره برانش، فشار هیدروستاتیک از فشار داخل حفره دهان کمتر می شود و سبب می گردد که آب در طول برانش ها رانده شود در این حالت حفره برانش بصورت پمپ مکش عمل می نماید در خلال فاز کم شدن حجم حفره دهان فشار داخل از فشار بیرونی همزمان که دهان شروع به بسته شدن می نماید بیشتر می شود و عملا بسته شدن مجرا انجام می گردد حتی در ماهیانی که قادر به بستن دهان خود بطور کامل نمی باشند به علت وجود لوله غشائی نازک که در لب های بالایی و پائینی ماهی قرار دارند مجرا عملا بسته می شود در خلا ل این فاز افزایش فشار در حفره دهان بیشتر از حفره های برانشی می باشد و آب به عبور از برانش ها ادامه می دهد در این حالت حفره دهان بصورت یک پمپ فشار عمل می نماید.
در خلال تقریبا تمام سیکل تنفسی، همواره فشار اضافی که تمایل دارد آب را وادار به عبور از برانش و از حفره دهان به حفره های برانش نماید وجود دارد. البته یک دوره بسیار کوتاه نیز وجود دارد که اختلاف فشار برعکس می شود و تمایلی برای ایجاد جریان در جهت عکس بوجود می آید. اما از آنجا که این زمان بسیار کوتاه و اختلاف فشار بسیار کم است تحرک کند آب اجازه ایجاد جریان برعکس را نمی دهد. لذا در این صورت جریان آب مستمری در روی برانش ها تشکیل می شود که جهت این جریان برعکس جهت جریان خون است لذا درصد بالایی از اکسیژن آب به گلبول های خون انتقال می یابد.
اما شکل جالب توجه مختلفی در این سیستم وجود دارند برای مثال در ماهیانی که بصورت غالب شناگر می باشند، پمپ دهان بهتر توسعه یافته است، هرچند که در بعضی موارد هیچ یک از دو پمپ کار نمی کند. این زمانی است که ماهی با شنا تحرکات خود را ایجاد نموده است مثال خوبی در این مورد ماهی خال مخالی است که اجبار دارد بطور مستمر شنا نماید تا جریان دائمی آب روی برانش هایش بر قرار باشد مثال دیگر کوسه پلنگی می باشد که در خلال شنا پمپ هایش کار نمی کنند اما به محض اینکه بصورت ساکن درآید پمپ ها شروع بکار می نمایند.
ماهیانی که اغلب یا تمام اوقات خود را در کف دریا سپری می نمایند دارای حفره برانشی بزرگتر که با شعاع های استخوانی اضافی تقویت می شوند، می باشند و پمپ مکش آنها نیز بهتر تکامل یافته است. ماهیانی مثل «گربه ماهی آمریکائی»، «گورنارد»، «دراگونت»، « په لیس» و سایر ماهیان پهن از این نوع هستند. برای مثال در ماهی دراگونت، انبسلط حفره های برانشی تدریجی می باشد، لذا یک اختلاف فشار کم ثابت روی برانش ها تشکیل می شود.
در فاز انقباض، آب از هر دو حفره حرکت کرده و از دریچه های باریک حفره برانشی خارج می شود. در ماهیان پهن که مدام روی یک طرف بدن خود قرار می گیرند وقتی در حال استراحت هستند و در کف اقیانوس بصورت مدفون شده در می آیند مسائل دیگر تنفسی ایجاد می گردد برای مثال برانش ها در هر دو طرف ماهیان «په لیس» و «کفشک» توسعه یافته اند و بدون شک آب از هر دو حفره برانشی پمپ می شود. در این حالت خطر ورود ماسه کف دریا و آسیب رساندن به برانش ها وجود دارد، لذا در این ماهی در فشار مشتق جریان برعکس نمی شود این بعلت کنترل عامل روی لوله های برانش می باشد که از ورود کمترین جریان نیز جلوگیری می نماید.
لذا منطبق با عادات ماهیان، ساختار برانش ها متفاوت می باشند. ماهیان کف زی عموما دارای سطوح برانش کوچک تر و مجاری خشن تری می باشند و مجاری از هزاران سوراخ ریز تشکیل شده اند که در بین تارهای برانش قرار گرفته اند.
دو ردیف صفحه ای نازک که در اطراف چهار قوس استخوانی در تمام مسیر در دو طرف ماهی انباشته شده اند تشکیل یک شبکه مشبک را می دهد که در تمام دیواره های حلق ماهی جای دارد. از آنجائیکه لبه های تارهای برانشی به علت ویژگی انعطافی اسکلت نگهدارنده اش به صورت اریب می باشد همواره لبه ها در تماس یکدیگرند و در نتیجه آب از شکاف هایی که بوسیله صفحات تارهای همجوار ایجاد شده اند عبور می نماید همین سطوح بالا و پائین تارها در حقیقت سطوح تنفسی را تشکیل می دهند سقوط همین چین های ثانویه موجب کم شدن سطح مبادله گاز ها و در نتیجه اختناق ماهی که از آب خارج شده است می گردد هرچه این چین ها به یکدیگر نزدیک باشند آنها بهتر یکدیگر را پوشش می دهند برای مثال در ماهی خال مخالی ۳۹تار در میلیمتر، و در شاه ماهی ۳۳ تار در میلیمتر می باشد.
در ماهیانی که حوالی سواحل زندگی می نمایند و تحت تاثیر جریانات کشندی قرار می گیرند، مانند گاو ماهیان، چین های ثانویه خیلی فاصله دار هستند و ۱۵رشته در میلیمتر است. انواع گونه های مختلف با توجه به تحت تاثیر قرار گرفتن در آب های ساحلی دارای ساختار متفاوت می باشند.
شبکه هایی که بوسیله برانش ها ایجاد گردیده اند بسیار باریک می باشند با یک نگاه به نظر می رسد که ابعاد بسیار کوچک این شبکه ها اجازه عبور آب کافی با اختلاف فشار تنها یک سه هزارم اتمسفر را(که در بسیاری از گونه ها وجود دارد) ندهند، اما تعداد سوراخ ها آنقدر زیاد است که آب کافی را عبور می دهند.
برای مثال در یک ماهی آب شیرین ۱۳۰گرمی تعداد این سوراخ ها به ۲۵۰هزار می رسد در سرعت های بالای جریان آب مقداری آب از بین لبه تارها قرار می نماید اما در حالت استراحت ماهی کل جریان برابر جریانی است که از سوراخ ها عبور می نماید. مقاومت سوراخ های برانش در تمام وضعیت های فعالیت ماهی یکسان نیست، بلکه متناسب با فعالیت، انعطاف پذیر می گردد.
فیلمبرداری از مارماهیان جوان نشان داده است که فاز مشخصی در چرخه تنفسی وجود دارد و آن زمانی است که لبه های رشته ها از هم باز می شوند و اجازه افزایش مدار کوتاه جریان را می دهند در خلال فعالیت پمپاژ، فرآیند تحت الشعاع برانش در مقابل بار افزایش اختلاف فشار می باشد.تماس بین لبه های تارها بوسیله انعطاف پذیری شعاع های برانش برقرار می گردد و هیچ قدرت ماهیچه ای برای مجزا کردن آنها وجود ندارد. انقباض عضلات وقتی فعال می شوند که ماهی تحرکات سرفه ای انجام می دهد در این وضعیت شیب فشار برعکس شده و برعکس شدن جریان آب موجب تمیز شدن برانش ها می گردد.
تنفس پوستی در آب
در بعضی از ماهیان مقداری از تبادل گاز در محیط آبی از طریق پوست صورت می گیرد. انتشار از طریق پوست نقش مهمی در تنفس ماهیان در مرحله نوزادی دارد. برای مثال در نوزاد ماهیان «سین برانچی فورم» جنوب شرقی آسیا، قبل از تکامل آبشش ها تنفس از طریق شبکه مویرگی تنفسی وسیع که درست در زیر سطوح بافت پوششی باله میانی، باله سینه ای و کیسه زرده قرار دارد، صورت می گیرد. ذکر این نکته جالب توجه است که این ماهی، آب بیشتری را به سمت سطح عقب بدن به گردش در می آورد و این در حالیست که جهت جریان خون، از سمت عقب به جلو بدن است.
بدین ترتیب جریان متقابل حاصل از آن برای بهینه کردن جذب اکسیژن در هنگام کاهش اکسیژن آب، موثر واقع می شود. وجود تنفس پوستی به میزان قابل ملاحظه در تعدادی از ماهیان بالغ ثبت و اندازه گیری شده است. اندازه گیری میزان تنفس پوستی در شش گونه ماهی استخوانی آب شیرین نشان داد که عمدتا تنها نیاز پوست به اکسیژن ازاین طریق تامین شده است.
بنابراین در ماهی «کاراس»، «سوف زرد»، «قزل آلای جویباری» و «قزل آلای قهوه ای پوست» عامل تبادل اکسیژن مورد نیاز برای سایر بافت ها نیست. فقط در ماهی بول هدسیاه فاقد فلس، پوست به عنوان یک اندام کوچک تنفسی عمل می کند و در حدود ۵درصد نیاز به اکسیژن را فراهم می سازد. همچنین در ماهی پهن دریایی، انتشار اکسیژن از طریق پوست با مصرف اکسیژن توسط این اندام مطابقت دارد.
منبع : ebtekarnews.com
چند دقیقه با دانستنی ها
این تصویر را خانم ها ببینند! تعیین دقیق زمان مرگ با مژکهای بینی! ریزش مو با کمبود مواد نشاسته ای در رژیم غذایی سیگار کشیدن در بارداری موجب مرگ ناگهانی نوزاد می شود شایعترین علائم بیاشتهایی عصبی کم خواب ها جوانه گندم بخورند