آغوز؛ اولین واکسیناسیون نوزاد



آغوز غنی از سلول های فعال ایمنولوژیکی، آنتی بادی ها و سایر پروتئین های حفاظتی است، بنابراین به‌عنوان اولین واکسیناسیون نوزاد عمل می کند.

کارشناس بهداشت خانواده با بیان اینکه نوزاد آغوز را که از آن به عنوان مایع طلایی یا هدیه زندگی یاد می‌شود به‌عنوان اولین تغذیه دریافت می کند، گفت: آغوز علاوه بر اینکه به‌عنوان اولین واکسیناسیون نوزاد عمل می کند، او را در برابر بسیاری از عفونت‌ها حفاظت می‌نماید و به تنظیم سیستم ایمنی در حال تکامل بدن نوزاد کمک می کند.

خانم رضوان نبیلی افزود: آغوز حاوی فاکتورهای رشد است که به تکامل و عملکرد موثر روده نوزاد کمک می‌کند و ورود میکرو ارگانیسم ها و آلرژن ها را به بدن نوزاد مشکل‌تر می کند. وی با اشاره به اینکه آغوز به مقدار کم که مناسب با نیاز نوزاد است ترشح می شود، گفت: آغوز عمل دفع را در نوزاد تحریک می‌کند به‌طوری که مکونیوم سریع از روده خارج می شود که این عمل به خروج موادی که سبب زردی نوزاد می شوند کمک نموده و لذا احتمال زرد شدن نوزادان را کاهش می دهد.

وی افزود: آغوز سرشار از ویتامین A است که علاوه بر حفاظت از چشم ها به کاهش عفونت ها کمک می کند.

کارشناس بهداشت خانواده از ساعت اول به عنوان ساعت استثنایی زندگی یاد کرد و افزود: برای اولین بار محققین تاثیر زمان اولین تغذیه با شیر مادر را بر مرگ و میر نوزادان ارزیابی کرده اند و نشان داده اند که اگر نوزادان تغذیه با شیر مادر را در ساعت اول تولد شروع کنند مرگ و میر آنها کمتر می شود .

وی با اشاره به اهمیت تماس پوست با پوست مادر و نوزاد پس از تولد و شروع تغذیه با شیر مادر ظرف ساعت اول پرداخت و گفت: بدن مادر به گرم نگهداشتن مطلوب نوزاد کمک می کند که بویژه برای نوزادان کوچک و کم وزن هنگام تولد اهمیت دارد. همچنین نوزاد استرس کمتری دارد، آرامتر است و تنفس و ضربان قلب او پایدارتر است.

وی افزود: نوزاد ابتدا در معرض باکتری های بدن مادر که اکثرا برای او مضر نیستند قرار می گیرد و با عوامل ایمنی موجود در شیر مادر حفاظت می شود، باکتری های بدن مادر جایگزین باکتری های روده و پوست نوزاد شده و با باکتری های مضرتر کارکنان بهداشتی و محیط رقابت می کند و لذا از بروز عفونت های ناشی از آنها پیشگیری می کند.

وی اظهار داشت: لمس کردن، به دهان گرفتن و مکیدن پستان، ترشح اکسی توسین را در مادر تحریک می‌نماید که ضمن اینکه جریان یافتن شیر از پستان و ترشح سایر هورمون هایی که موجب احساس آرامش و راحتی مادر می شوند را تحریک می‌کند، سبب انقباض رحم می شود که این امر به خروج جفت و کاهش خونریزی پس از زایمان کمک می کند.

وی خاطرنشان کرد: تماس پوست با پوست مادر و نوزاد و تغذیه اولیه با آغوز با کاهش مرگ و میر در ماه اول عمر ارتباط دارد، همچنین با افزایش تغذیه انحصاری با شیر مادر و افزایش طول مدت تغذیه با شیر مادر در ماه های بعدی نیز ارتباط دارد که منجر به ارتقاء سلامت و کاهش مرگ و میر های بعدی می شود.
 
منبع:webda.behdasht.gov.ir



تازه مادران بخوانند

از کی نگران وزن نوزاد باشیم؟ چرا نوزاد شیر مادر را پس میزند؟ چرا نوزادان آروغ می زنند ؟ اثر شیر مادر بر ضریب هوشی نوزاد بی قراری پس از واکسن را چه باید کرد؟ تغذیه با شیر مادر، در غیاب خود مادر

شیر دادن به نوزاد در روزهای اول



فقط چند ساعت از زایمانش گذشته است، اما همه از او انتظار دارند، وظایف مادری‌اش را بی‌وقفه آغاز کند و با جدیت ادامه دهد.

اولین وظیفه و مسئولیتش تغذیه نوزادی است که با گریه های بی امان از مادر طلب شیر می کند، ولی گویا شیر زیادی در کار نیست و مادر با مشاهده بی قراری ناشی از گرسنگی نوزاد، دچار تشویش و نگرانی بیشتر می شود.

 شیر دادن به نوزاد در روزهای اولبه گفته دکتر کورش جعفریان، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، برای بسیاری از مادران جای نگرانی زیادی نسبت به کم بودن شیرشان در روزها و ماه نخست پس از زایمان وجود ندارد چراکه خستگی، اضطراب و کم خوابی مادر پس از زایمان از عواملی است که مانع جاری شدن شیر، به اندازه کافی برای نوزاد می شود و پس از رفع اضطراب اولیه، مادر با بهره گیری از تغذیه مناسب، خواب و استراحت کافی قادر به شیردهی به نوزاد خواهد بود.

ناکافی بودن شیر مادر، چرا؟
بررسی ها نشان می دهد، اکثر مادران، طی چند روز یا چند هفته پس از زایمان با تغذیه مناسب، خواب و استراحت کافی توان شیردهی به نوزادشان را به دست می آورند.

البته دکتر جعفریان  تاکید می کند: فاکتورهای مختلفی در تولید شیر نقش دارد که مهم ترین آن ژنتیک است یعنی برخی مادران از قابلیت شیردهی بسیار خوبی به طور ژنتیک برخوردارند. البته سایز سینه در قابلیت شیردهی مادر تاثیر ندارد. عامل تاثیرگذار دیگر در شیردهی مادر، تغذیه خوب با برخورداری از مقادیر کافی انرژی، کربوهیدرات و مایعات از دوران بارداری و طی شیردهی است یعنی وضع تغذیه مادر پیش از بارداری و بویژه در حین بارداری، وزن و میزان توده عضلانی، ذخایر ویتامینی و املاح بدن در تولید شیر مادر تاثیر دارد. گرچه از تاثیر روانی و عاطفی در آغوش گرفتن نوزاد و تاثیرش بر ترشح بیشتر شیر از غدد پستانی نیز نباید غافل شد.

ایشان اظهار می کند: بسیاری از مادران نسبت به اثرات محیطی بر تولید شیر، بخصوص در روزهای پس از زایمان بی توجهند. خستگی و عوارض زایمان، بی خوابی مادر در هفته های نخستین پس از زایمان و اضطراب در مواجهه با شرایط جدید ـ که بویژه در زایمان های اول پیش می آید ـ مانع از جاری شدن کافی شیر از سینه مادر می شود. بی شک حمایت و مشارکت دیگر اعضای خانواده در رسیدگی به وضع نوزاد، فرصتی را برای استراحت، خوابیدن و به آرامش رسیدن مادر فراهم می کند.

شیر خوردن نوزاد، زمان نمی خواهد
متخصصان اطفال تاکید می کنند، مادر باید پس از زایمان، برای شیردهی نوزادش به آمادگی لازم دست پیدا کند تا هر زمانی که کودک خواست، به او شیر بدهد یعنی نباید در هفته های اول پس از زایمان، انتظار نظم پذیری در شیرخوردن را از نوزاد داشت، چراکه تخلیه مرتب سینه ها باعث تحریک بیشترغدد شیری می شود و در نتیجه شیر بیشتری ترشح خواهد شد، اما پس از یک تا دو هفته، ساعات شیر خوردن نوزاد، نظم خاصی خواهد یافت.

در صورت کافی نبودن شیر مادر تا چند روز یا چند هفته پس از زایمان می توان از شیر کمکی در کنار شیر مادر استفاده کرد، اما به منظور کمک به تحریک غدد شیری سینه ها، باید بتدریج از مقدار شیر کمکی کاست تا به این وسیله نوزاد، بیشتر سینه مادر را بمکد. البته نکته مهم آن است که مادر همراه با شیر خود، شیر کمکی بدهد و هرگز سعی نکند از وعده شیر دادن خود کم کند.

از غذای خود کم نکنید
بسیاری از مادران طی دوران شیردهی به علت افزایش وزنی که پس از زایمان پیدا کرده اند، درصدد هستند غذای خود، بخصوص منابع کربوهیدراتی مثل نان را در رژیم غذایی خود کاهش دهند در حالی که به گفته دکتر جعفریان، نان و غلات سبوس دار از مهم ترین مواد غذایی است که به افزایش شیر مادر کمک می کند.

همچنین دریافت انرژی روزانه از طریق مواد غذایی مادر نه تنها نباید با رژیم کاهش پیدا کند بلکه باید 500 کالری نیز بیش از دریافت کالری روزانه در شرایط معمول باشد.از سوی دیگر، مصرف مایعات یعنی شیر، آب میوه طبیعی و میوه و سبزیجات به افزایش شیر بسیار کمک می کند.

این متخصص تغذیه در پاسخ به این سوال که توصیه هایی که در طب سنتی برای افزایش شیر مادر می شود تا چه اندازه مبنای علمی و تائید شده دارد، می گوید: بسیاری از مواردی که در طب سنتی برای افزایش شیر مادر توصیه می شود، از آنجایی که باید با مایعات مصرف شود یا این که مواد غذایی آبدار محسوب می شود، در تولید شیر موثر است. نمونه آن مصرف شوید، اسفناج، حبوبات، گرمک، کاهو، ماءالشعیر و آب هویج است. البته از نظر علمی توصیه های طب سنتی ثابت نشده، ولی تجربه نشان می دهد که بسیاری از این توصیه ها در افزایش شیر مادر، موثر است.

یک واقعیت اثبات شده درباره افزایش شیر مادر وجود دارد و آن تأمین املاح و مواد معدنی مورد نیاز بدن و داشتن رژیم غذایی متعادل است که دربرگیرنده تمامی مواد مغذی اعم از هیدروکربن و چربی ها است؛ همچنین داشتن آرامش، خواب و استراحت کافی می تواند به عملکرد بهتر سلول های عصبی و تولید و ترشح شیر مادر کمک کند.

منبع:jamejamonline.ir



تازه مادران بخوانند

از کی نگران وزن نوزاد باشیم؟ اثر شیر مادر بر ضریب هوشی نوزاد چرا نوزادان آروغ می زنند ؟ سلامت شیرخوار از ادرارش پیداست! تغذیه با شیر مادر، در غیاب خود مادر چرا به نوزاد آب قند ندهم؟